Уйғурчә Муқәддәс Китап җәмийити

Галатиялиқларға йезилған хәт

1

¹Инсанлар тәрипидин әмәс яки Худаниң инсанларни васитә қилиши арқилиқму әмәс, бәлки Әйса Мәсиһ вә Уни өлүмдин тирил­дүргән Худа Атимиз тәрипидин әлчи болушқа талланған мәнки Павлустин ²вә мән билән биллә туруватқан барлиқ қериндашлардин Галатия өлкисидики мәсиһийләр җамаәтлиригә салам.

³Худа Атимиз вә Рәббимиз Әйса Мәсиһ силәргә меһир-шәпқәт вә аманлиқ ата қилғай! ⁴Әйса Мәсиһ Худа Атимизниң ирадиси бойичә гуналиримиз үчүн Өзини пида қилип, бизни бу яман дуниядин қутқузди. ⁵Барлиқ шан-шәрәп Худаға әбәдил-әбәт мәнсүп болғай, амин!

Дунияда бирла Хуш Хәвәр бар

⁶Әйса Мәсиһ арқилиқ силәргә меһир-шәпқәт көрситип, силәрни Өзигә чақирған Худадин шунчә тез ваз кечип, башқичә бир хил хуш хәвәргә әгишип кетиватқанлиғиңларға һәйранмән. ⁷Әмәлиятта әгәшкиниңлар һәқиқий Хуш Хәвәр әмәс, бәлки бәзи адәмләрниң силәрни қаймуқтуруп ейтқанлиридур. Улар Әйса Мәсиһ һәққидики Хуш Хәвәрни бурмилимақчи. ⁸Лекин мәйли аримиздики бири болсун яки асмандин чүшкән периштә болсун, биз силәргә йәткүзгән Хуш Хәвәргә охшимайдиған башқа бир «хуш хәвәрни» йәткүзсә, униңға ләнәт яғсун. ⁹Бурун ейтқанлиримизни йәнә тәкрарлаймизки, кимду-ким силәргә қобул қилғиниңларға охшимайдиған башқичә бир хил хуш хәвәрни йәткүзсә, униңға ләнәт яғсун!

¹⁰Мениң бундақ дейишим инсанларни хурсән қилиш үчүнму? Яқ, мениң бундақ дейишим Худани хурсән қилиш үчүндур. Әгәр мән инсанларни хурсән қилишни истигән болсам, Әйса Мәсиһниң садиқ хизмәткари болмиған болаттим.

Павлусниң әлчи болушқа чақирилиши

¹¹Қериндашлирим, мән йәткүзгән бу Хуш Хәвәрниң кишиләр тәри­пи­дин тоқуп чиқирилмиғанлиғини билишиңларни үмүт қили­мән. ¹²Мән бу Хуш Хәвәрни инсандин қобул қилғиним яки бирәр кишидин үгәнгиним йоқ. Бәлки Әйса Мәсиһ бу Хуш Хәвәрни маңа аян арқилиқ йәткүзгән.

¹³Силәр мениң илгири йәһудий диниға етиқат қилған вақтимда қандақ һаят кәчүргәнлигимни аңлиған едиңлар. Мән у чағда Худаға мәнсүп болған мәсиһийләр җамаитигә әшәддий зиянкәшлик қилған вә уларни йоқитиветишкә тиришқан едим ¹⁴һәм йәһудий диний йолида нурғун тәңтушлиримдин хелила алдида тураттим. Әҗдатлири­мизниң әнъәнилирини қоғдашта пүтүн вуҗудум вә қизғинлиғим билән ишләттим. ¹⁵Лекин Худа мени анамниң қосиғидики вақтимдила таллиди вә Өзиниң меһир-шәпқити билән чақирди. ¹⁶У мениң Өз Оғли Әйса Мәсиһ тоғрисидики Хуш Хәвәрни йәһудий әмәсләргә йәткүзүшүм үчүн, Әйса Мәсиһни маңа ашкарилашни халиди. Худа Уни маңа ашкарилиған чағда, мән бу иш тоғрилиқ һеч қандақ киши билән мәслиһәтләшмидим ¹⁷һәм Йерусалимдики мәндин илгири әлчи болғанларниң йениғиму бармай, удул Әрәпстанға атландим, кейин Дәмәшқ шәһиригә қайтип кәлдим.

¹⁸Үч жилдин кейин әлчи Петрус билән көрүшүш үчүн Йеруса­лимға бардим вә униң йенида он бәш күн турдум. ¹⁹Бу җәриянда әлчиләрдин пәқәт Петрус вә Рәббимиз Әйсаниң иниси Яқуп билән көрүштим. Әлчиләрдин башқа бирәрсини көрмидим. ²⁰Худа гува болсунки, силәргә йезиватқанлирим ялған әмәс. ²¹Кейин Сурийә вә Киликийә өлкилиригә бардим. ²²У чағда Йәһудийә өлкисидики Әйса Мәсиһкә мәнсүп болған мәсиһийләр җамаәтлири шәхсән мени тонуматти. ²³Улар пәқәт башқиларниң: «Бурун бизгә зиянкәшлик қилған адәм әнди болса өзи йоқитивәтмәкчи болған ишәнчни тарқити­ватиду», дегәнлигини аңлиған еди. ²⁴Шуңа улар мәндә болған бу өзгиришләр сәвәвидин Худани техиму улуқлиди.

2

Башқа әлчиләрниң Павлусни қарши елиши

¹Он төрт жилдин кейин мән Барнаба билән биллә йәнә Йеруса­лимға бардим. Титусниму биллә еливалдим. ²Мән у йәргә Худа­дин кәлгән аянға бенаән барған едим. У йәрдә мән мәсиһийләр җамаитиниң йетәкчилири билән айрим сөзлишип, өзәм йәһудий әмәсләр арисида тарқитип келиватқан Хуш Хәвәрниң мәзмуниниң уларниңкигә охшаш екәнлигини чүшәндүрдүм. Бундақ қилишим бурунқи яки кәлгүсидики хизмәтлиримниң бекар болуп кәтмәслиги үчүн еди. ³Нәтиҗидә улар ейтқанлиримдин рази болди. Һәтта мән билән биллә барған Титус йәһудий болмисиму, улар уни хәтнә қилдурушқа мәҗбурлимиди. ⁴Бирақ Әйса Мәсиһкә ишәнгүчиләр қияпитигә киривалған бәзиләр униң хәтнә қилдурулушини тәләп қилди. Улар аримизға көз боямчилиқ билән киривелип, Әйса Мәсиһ арқилиқ еришкән әркинлигимизни назарәт қилди. Уларниң мәхсити бизни өзлириниң диний қаидә-йосунлириға қул қилиштур. ⁵Лекин Хуш Хәвәр һәқиқитиниң араңлар­да сақлиниши үчүн биз уларға қилчиму йол қоймидуқ.

⁶Мәсиһийләр җамаитидә муһим дәп қаралғанлар (уларниң мәрти­висиниң қандақ болуши маңа муһим әмәс, чүнки Худа һәммә адәмгә тәң қарайду) мән йәткүзгән Хуш Хәвәргә йәнә мәзмун қошуш керәк демиди. ⁷Дәл әксичә улар Худаниң Петрусқа йәһудийларға Хуш Хәвәр йәткүзүш вәзиписини тапшурғинидәк, маңиму йәһудий әмәсләргә бу Хуш Хәвәрни йәткүзүшни тапшурғанлиғини тонуп йәтти. ⁸Петрусниң йәһудийларға әлчи болушиға күч-қудрәт ата қилған Худа мениң йәһудий әмәсләргә әлчи болушумғиму күч-қудрәт ата қилди. ⁹Җамаәт­ниң түврүги һесапланған Яқуп, Петрус вә Юһанналар бу вәзипиниң Худаниң маңа қилған илтипати екәнлигини тонуп йәткинидә, улар мени вә Барнабани қобул қилип, һәмкарлиши­диғанлиғини билдүрди. Буниң билән йәһудий әмәсләр арисида биз хизмәт қилидиған, йәһудий­лар арисида болса улар хизмәт қилидиған болуп келиштуқ. ¹⁰Улар пәқәт биздин өзлириниң арисидики кәмбәғәл мәсиһийләрниң һалидин хәвәр елишни есимиздин чиқармаслиғи­мизни тәләп қилди. Мәнму әслидә дәл шундақ қилишқа тиришип келивататтим.

Павлусниң Антакяда Петрусни әйиплиши

¹¹Бирақ кейин Петрус Антакя шәһиригә кәлгәндә, униң өткүзгән хаталиғи түпәйлидин мән униң йүзигә ейтип әйиплидим. ¹²Яқупниң қешидин бәзи адәмләр келиштин бурун, Петрус йәһудий әмәс мәсиһийләр билән дайим һәмдәстихан болуп туратти. Лекин бу адәмләр кәлгәндин кейин Петрус йәһудий әмәсләрдин өзини тартип, улар билән һәмдәстихан болмайдиған болди. Чүнки у йәһудий әмәсләрму хәтнә қилиниши керәк, дәп ойлайдиған бу йәһудий қерин­даш­ларниң әйиплишидин қорққан еди. ¹³Шуниң билән башқа йәһудий мәсиһийләрму униңға охшаш сахтипәзлик қилишти. Һәтта Барнабаму тәсиргә учрап, уларниң сахтипәзлигигә шерик болди. ¹⁴Мән уларниң Хуш Хәвәрниң һәқиқити бойичә иш қилмиғанлиғини көрүп, һәммисиниң алдидила Петрусқа: «Сән йәһудий болсаңму, бирақ һәзрити Әйсаға ишәнгәндин бери йәһудийларниң адәтлири бойичә яшимай, бәлки йәһудий әмәсләрдәк яшап кәлдиң. Шундақ туруп, йәнә немишкә йәһудий әмәс мәсиһийләрдин йәһудийларниң адәтлири бойичә яшашни тәләп қилисән?» дедим.

¹⁵Биз иккимиз туғулушимиздинла йәһудиймиз, гунакар дәп қарал­ған йәһудий әмәсләрдин әмәсмиз. ¹⁶Лекин биз инсанларниң Тәврат қануниға әмәл қилиш арқилиқ әмәс, бәлки Әйса Мәсиһкә ишиниш арқилиқ һәққаний адәм дәп җакалинидиғанлиғини билимиз. Шу сәвәптин биз йәһудийларму Әйса Мәсиһкә ишәндуқ. Һеч ким Тәврат қануниға әмәл қилиш арқилиқ һәққаний адәм дәп җакалиналмайду. ¹⁷Биз Әйса Мәсиһкә ишиниш арқилиқ өзимизниңму йәһудий әмәс­ләргә охшашла гунакар екәнлигимизни тонуп йәттуқ. Ундақта, Әйса Мәсиһ бизни гуна йолиға башлиди, десәк боламду? Яқ, һәргиз бундақ дегили болмайду! ¹⁸Мени қутқузулушқа ериштүрәлмәйдиған Тәврат қанунидин үмүтүмни үзгән туруп, кейин униңға қайта есиливалсам, у чағда мән өзәмниң гунакар екәнлигимни испатлиған болмамдимән?! ¹⁹Мән Тәврат қануниға әмәл қилалмиғанлиғимдин қанунға нисбәтән өлгән дәп һесапландим. Буниңдики мәхсәт, Худа үчүн яшаштур. Мән Әйса Мәсиһ билән биллә чапрас яғачқа миқландим. ²⁰Һазир мениң тенимдә яшаватқан мән әмәс, бәлки Әйса Мәсиһтур. Мени сөйгән вә мән үчүн Өзини пида қилған Худа Оғлиға болған ишәнчим билән яшаймән. ²¹Мән Худаниң инсанларни қутқузуш үчүн көрсәткән меһир-шәпқитини әһмийәтсиз дәп қарайдиғанлардин әмәсмән. Әгәр бир адәм Тәврат қануниға әмәл қилиш арқилиқ һәққаний адәм дәп җакалиналайдиған болса, у чағда Әйса Мәсиһниң чапрас яғачқа миқли­ниши әһмийәтсиз болуп қалатти.

3

Тәврат қануни вә ишәнч

¹Әй надан галатиялиқлар! Силәр қандақларчә езиқтурулуп, башқи­ларниң алдам халтисиға чүшүп кәттиңлар? Әйса Мәсиһниң чапрас яғачқа миқланғанлиғи худди көз алдиңларда йүз бәргәндәк ениқ йәткүзүлгәнғу! ²Силәрдин шунила соримақчимәнки, Муқәддәс Роһ силәргә Тәврат қануниға әмәл қилғанлиғиңлар үчүн ата қилин­диму? Яқ, силәр Хуш Хәвәрни аңлап, Әйса Мәсиһкә ишәнгәнлигиңлар үчүн, Муқәддәс Роһ силәргә ата қилинған. ³Силәр шунчә наданму? Муқәддәс Роһ һаятиңларда башлиған ишни силәр өз күч-қудри­тиң­ларға тайинип тамамлимақчи болуватамсиләр? ⁴Ундақта, силәрниң Хуш Хәвәр йолида тартқан азап-оқубәтлириң­ларниң һәммиси бекар кетәрму? ⁵Худаниң силәргә Муқәддәс Роһни ата қилиши вә араңларда мөҗүзиләр яритиши силәрниң Тәврат қануни­ға әмәл қилғанлиғиң­лардин әмәс, бәлки силәрниң Хуш Хәвәр­ни аңлап, Әйса Мәсиһкә ишәнгән­­лигиңлардиндур.

⁶Муқәддәс Язмиларда: «Ибраһим Худаниң сөзлиригә ишәнди. Пәрвәр­дигар униң ишәнчини көрүп, уни һәққаний адәм, дәп һесап­­лиди», дейилгән. ⁷Шуниң үчүн шуни билишиңлар керәкки, пәқәт Худаға ишәнгүчиләрла Ибраһимниң һәқиқий әвлатлиридур. ⁸Муқәд­дәс Язмиларда Худаниң йәһудий әмәсләрниң Өзигә ишиниши сәвәви­дин уларни һәққаний адәм дәп җакалайдиғанлиғи алдин-ала дейилгән. Худа Ибраһимға: «Һәммә милләтләргә сән арқилиқ бәхит ата қили­мән», дәп бу Хуш Хәвәр тоғрилиқ алдин-ала ейтқан. ⁹Шуниң үчүн Әйса Мәсиһкә ишәнгәнләр Худаға ишәнгән Ибраһимға охшаш бәхит тапиду.

¹⁰Тәврат қануниға әмәл қилиш билән һәққаний адәм дәп җакали­нимән, дәйдиғанларниң һәммиси ләнәткә қалиду. Муқәддәс Язмилар­да мундақ йезилған: «Тәврат қанунида йезилған һәммә әмирләргә толуқ әмәл қилмиған киши ләнәткә қалиду». ¹¹Рошәнки, һеч ким Худа­ниң алдида қанунға әмәл қилиш билән һәққаний адәм дәп җакали­налмайду. Муқәддәс Язмиларда: «Адәм ишәнчи билән һәққаний адәм дәп җакалинип, һаятлиққа еришиду», дәп йезилған. ¹²Бу ишәнч йоли Тәврат қануниға әмәл қилиш йоли билән пүтүнләй охшимайду. Тәврат қануниға әмәл қилиш йоли худди Муқәддәс Язмиларда: «Тәврат қануниниң әмирлиригә толуқ әмәл қилғанлар шу қанунға тайинип һаятлиққа еришиду», дәп йезилғиниға охшаштур. ¹³Һалбуки, Әйса Мәсиһ бизни Тәврат қануниға толуқ әмәл қилалмиған­лиғимиздин пәйда болған ләнәттин қутулдуруп қелип, у ләнәтни Өз үстигә алди. Бу һәқтә Муқәддәс Язмиларда: «Яғачқа есип қоюлған киши ләнәткә қалған кишидур», дәп йезилған. ¹⁴Әйса Мәсиһниң чапрас яғачқа миқлинип қурван болуши арқилиқ йәһудий әмәсләрму Ибраһимға вәдә қилинған бәхиттин тәң һөзүрлинәләйду. Шундақла улар биз билән биллә Худа вәдә қилған Муқәддәс Роһни ишәнч билән қобул қилалайду.

Тәврат қануни вә Худаниң вәдиси

^15-16Қериндашлар, күндилик турмуштин бир мисал көрситәй. Икки тәрәп оттурисида имзаланған шәртнамини һеч ким йоққа чиқириветәлмәйду яки униңға бирәр нәрсиму қошалмайду. Шуниң­дәк Худа Ибраһим вә униң әвлади билән түзгән келишимниму һеч ким өзгәртәлмәйду. Худаниң Ибраһимға бәргән бу вәдисидики «сениң Әвладиңға» дегән сөз нурғун кишини әмәс, ялғуз Бирсини, йәни Әйса Мәсиһни көрситиду. ¹⁷Шуни демәкчимәнки, Худаниң Ибраһим билән алдин-ала түзгән бу келишимини төрт йүз оттуз жилдин кейин чүширилгән Тәврат қануниму әмәлдин қалдуралмайду. Демәк, Тәврат қануни Худаниң бу вәдисини бекар қилалмайду. ¹⁸Чүнки Худа вәдә қилған мирасқа қанунға әмәл қилиш арқилиқла еришкили болса, ундақта бу мирас Худаниң вәдисидин кәлмигән болатти. Бирақ Худа бу мирасни Өз вәдисигә бенаән Ибраһимға ата қилған. ¹⁹Ундақта, Тәврат қанунини чүшириштики мәхсәт немә? Бу болсиму, Худа әвәтишкә вәдә қилған Ибраһимниң Әвлади, йәни Әйса Мәсиһ кәлгичә гунаниң немә екәнлигини көрситип бериштур. Тәврат қануни периштәләр арқилиқ Муса пәйғәмбәргә, Муса пәйғәмбәрниң васитиси билән кишиләргә чүширилгән. ²⁰Икки адәм келишим түзгәндә бир васитичи болуш керәк. Лекин Худа Өз келишимини Ибраһимға бәргәндә, уни васитичисиз бәргән.

²¹Ундақта, Тәврат қануни Худаниң вәдисигә зитму? Яқ, һәргиз ундақ әмәс! Әгәр бу қанун инсанларни һаятлиққа ериштүрәләйдиған болса, у чағда инсанлар қанунға әмәл қилиш арқилиқ һәққаний адәм болалатти. ²²Һалбуки, Муқәддәс Язмилар пүткүл инсанларниң гуна­ниң илкидә яшайдиғанлиғини көрсәтти. Буниңдики мәхсәт Әйса Мәсиһкә болған ишәнч арқилиқ еришилидиған бу вәдиниң Униңға ишәнгәнләргә берилишидур.

²³Бу ишәнч йоли ашкарә болғичә, қанун бизни қоғдаш йүзиси­дин қамап қойған еди. ²⁴Башқичә ейтқанда, Тәврат қануни «тәрбийилигү­чи­миз» болуп, бизни Әйса Мәсиһкә ишинишкә йетәклиди. Буниңдики мәхсәт, бизниң ишәнч арқилиқ һәққаний адәм дәп җакалинишимиздур. ²⁵Әнди биз бундақ «тәрбийилигүчиниң» назаритидә әмәсмиз, чүнки бу ишәнч йоли ашкарә болди.

Худаниң пәрзәнтлири

²⁶Әйса Мәсиһкә ишиниш арқилиқ һәммиңлар Худаниң пәрзәнт­лири болдуңлар. ²⁷Чүнки силәр чөмүлдүрүлүшни қобул қилип Әйса Мәсиһкә бағланғиниңларда, Униң тәбиитини өзәңларға өзләштүр­дүңлар. ²⁸Мәйли йәһудий яки йәһудий әмәс болсун, қул яки әркин адәм болсун, әр яки аял болсун, һәммиңлар Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғиңлар үчүн, Худаниң нәзәридә баравәр болдуңлар. ²⁹Демәк, Әйса Мәсиһкә мәнсүп болған екәнсиләр, силәрму Ибраһимниң әвлади болисиләр вә Ибраһимға вәдә қилинған бәхит-саадәткә еришисиләр.

4

^1-2Йәнә ейтмақчи болғиним: гәрчә бир бала пүтүн мүлүкниң егиси болсиму, у таки атиси бәлгүлигән мирасқа варислиқ қилиш йешиға тошмиғичә, у балиниң өйниң қулидин пәрқи болмайду. Чүнки у йәнила ғоҗидар вә балиға қариғучиларниң башқурушида болиду. ³Шуниңға охшаш, бизму гөдәк вақтимизда, йәни Әйса Мәсиһкә ишиништин бурун, бу дуниядики яман роһий күчләргә^* қул болған едуқ. ⁴Лекин Худа Өзи бәлгүлигән вақит йетип кәлгәндә, Өз Оғлини бу дунияға әвәтти. У бир аялдин туғулған болуп, Тәврат қануниға бойсунуп яшиди. ⁵Буниңдики мәхсәт, Худа Тәврат қануниға қул болған бизләрни төләм төләп әркинликкә чиқирип, бизни Өзиниң пәрзәнди қилиштур. ⁶Силәр Худаниң пәрзәнтлири болғанлиғиңлар үчүн, Худа Өз Оғлиниң Роһини қәлбиңларға салди. Бу Роһ силәрни Худани «Әй сөйүмлүк Ата», дәп чақиртиду. ⁷Шуниң үчүн әнди силәр қул әмәс, бәлки Худаниң пәрзәнтлирисиләр. Худаниң пәрзәнтлири болған екәнсиләр, Худаниң вәдә қилғанлириға мирасхор болисиләр.

Павлусниң галатиялиқлардин әндишә қилиши

⁸Бурун Худани тонумайдиған вақтиңларда ялған илаһларға ибадәт қилип, уларниң қули болған едиңлар. ⁹Әндиликтә һәқиқий Худани тонудуңлар, техиму ениғирақ қилип ейтқанда, Худа тәрипидин тонул­дуңлар. Шундақ екән, йәнә немә үчүн бу дуниядики аҗиз, керәксиз қаидә-йосунларниң қуллуғиға яңливаштин қайтмақчи болисиләр? ¹⁰Силәр йәнила мәлум күн, ай, пәсил вә жилларни хатириләватисиләр. ¹¹Мән илгири силәргә сиңдүргән әҗримниң бекар кетишидин әнсирә­ватимән.

¹²Қериндашлар, гәрчә мән йәһудий болсамму, әнди Тәврат қануни­ниң әсири болмай, силәр йәһудий әмәсләрдәк униңдин әркинмән. Силәрдин шуни өтүнүп сораймәнки, бу җәһәттә мән охшаш болуңлар. Силәр маңа һеч қачан яманлиқ қилмиған едиңлар. ¹³Силәргә мәлумки, кесәл сәвәвидин Галатияда дәм еливатқан вақтимда, бу Хуш Хәвәрни силәргә биринчи қетим йәткүзгән едим. ¹⁴У чағда кесилим силәр үчүн бир аваричилиқ болсиму, лекин силәр мени камситмидиңлар, рәт қилмидиңлар. Әксичә мени Худа әвәткән бир периштәни, һәтта Әйса Мәсиһни күткәндәк күтүвалдиңлар. ¹⁵У чағдики хошаллиғиңлар әнди нәгә кәтти?! Ишәнчлик ейталаймәнки, у чағда силәр мүмкин болса, маңа көзлириңларни оюп беришкиму рази едиңлар. ¹⁶Әндиликтә силәргә һәқиқәтни сөзлигәнлигим үчүн дүшминиңларға айлинип қалдимму?

¹⁷Мән ейтип өткән һелиқи адәмләр силәрни өзигә қаритивелишқа тиришмақта. Уларниң нийити тоғра әмәс, улар силәрни биздин айриветип, өзлиригә қаритивалмақчи. ¹⁸Мәйли мән силәр билән биллә болай яки болмай, силәргә қизиқиватқан бу кишиләрниң нийити тоғра болсила, яхши болатти, әлвәттә. ¹⁹Балилирим! Ишәнчиңлар өсүп йетилип, Әйса Мәсиһниң тәбиити силәрдә гәвдиләнгичә, мән силәр үчүн йәнә бир қетим худди толғақ азавини тартиватқан анидәк азаплиниватимән. ²⁰Мениң һазирла йениңларға берип, силәргә мулайимлиқ билән несиһәт қилғум келиватиду, чүнки силәрниң бу әһвалиңларни аңлап, қандақ қилишни расттинла билмәйватимән!

Һәҗәр билән Сарәниң мисали

²¹Тәврат қануниниң илкидә яшашни халайдиған силәрдин шуни сорап бақай, силәр Тәвратта немә дейилгәнлигини билмәмсиләр? ²²Тәвратта Ибраһимниң икки оғли барлиғи хатириләнгән. Уларниң бири қул аял Һәҗәрдин, йәнә бири өз аяли Сарәдин болған. ²³Қул аялдин болған оғул пәрзәнт қалдуруш қанунийити бойичә, өз аялидин болған оғул болса Худаниң вәдиси бойичә дунияға кәлгән.^{* 24}Бу йәрдә мундақ бир охшитиш бар. Бу икки аял Худаниң инсанлар билән түзгән икки келишиминиң вәкилидур. Тәврат қануни дәл Синай теғиға чүширилгән болуп, бу қанун йәһудийларни өзиниң қули қилиду. Һәҗәрниң өзи қул болуп, балилириму қул болиду. Шуңа у Синай теғиға вәкиллик қилиду. ²⁵Һалбуки, Әрәпстандики Синай теғиға символ қилинған Һәҗәрни бүгүнки Йерусалимғиму охшитишқа болиду. Чүнки у шәһәр өз хәлқи билән һазирму Тәврат қануниниң қуллуғида турмақта. ²⁶Ибраһимниң өз аяли Сарә болса, әркин аял болғачқа асмандики Йерусалимға вәкиллик қилиду. Шуңа асмандики Йерусалимни бизниң анимиз дейишкә болиду. ²⁷Чүнки Муқәддәс Язмиларда мундақ йезилған:

«Хошал бол, әй пәрзәнт көрмигән туғмас аял!

Тәнтәнә қил жуқури авазиң билән толғақ азавини көрмигән аял!

Чүнки дәсләптә туғмас болған аялниң пәрзәнтлири

Башқа аялларниң пәрзәнтлиридинму көп болди».

²⁸Қериндашлар, силәр Худаниң пәрзәнтлири болдуңлар. Чүнки худди Исһақ Худаниң вәдиси бойичә Сарәдин туғулғандәк, силәрму Худаниң вәдиси бойичә туғулдуңлар. ²⁹У чағда пәрзәнт қалдуруш қанунийити бойичә туғулған Исмаил Муқәддәс Роһ ата қилған шапаәт билән туғулған Исһаққа қандақ зиянкәшлик қилған болса, һазир Тәврат қануниға қул болғанлар Әйса Мәсиһкә ишәнгүчи бизләргә шундақ зиянкәшлик қиливатиду. ³⁰Лекин Муқәддәс Язми­ларда немә дәп йезилған? Униңда: «Сән бу қул аялиңни оғли билән қошуп һайдавәт! Чүнки қул аялиңниң оғли һәргиз әркин аялиңдин болған оғул билән мирасқа ортақ болуп қалмисун», дәп йезилған. ³¹Демәк, қериндашлар, биз қул аялниң әмәс, бәлки әркин аялниң пәрзәнт­лиримиз.

5

Әйса Мәсиһкә ишәнгүчиләрниң әркинлиги

¹Әйса Мәсиһ бизни әркинликтә яшисун, дәп азат қилди. Шуниң үчүн қәддиңларни руслаңлар, Тәвраттики қаидә-йосунлар силәргә йәнә боюнтуруқ болмисун.

²Мәнки Павлус шуни ейтип қояйки, әгәр силәр һәққанийлиқни издәп, йәнила хәтнигә таянсаңлар, у чағда Әйса Мәсиһниң силәргә һеч қандақ пайдиси қалмайду. ³Мән хәтнигә таянмақчи болғанларни йәнә бир қетим агаһландуримәнки, әгәр силәр хәтнини қобул қилсаңлар, Тәвраттики пүтүн қаидә-йосунларға толуқ бойсунушуңлар керәк. ⁴Силәр буларға бойсунушқа тайинип һәққаний адәм дәп җакалинишқа тиришсаңлар, у чағда силәр Әйса Мәсиһтин айрилип қалисиләр, шундақла Худаниң меһир-шәпқитини рәт қилған болиси­ләр. ⁵Лекин ишәнч арқилиқ һәққаний адәм дәп җакаланған бизләр болсақ, Муқәддәс Роһқа тайинип, Худаниң бизгә вәдә қилған бәхит-саадәтлирини интизарлиқ билән күтмәктимиз. ⁶Биз Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғимиз үчүн, хәтнә қилиш яки қилмаслиқ муһим әмәс, пәқәт меһир-муһәббәт арқилиқ ипадиләнгән ишәнчла муһим, дәп қараймиз.

⁷Силәр ишәнч йолида алға бесиватқан едиңлар, бирақ ким силәр­ниң һәқиқәткә бойсунушуңларға тосалғу болди? ⁸У әлвәттә силәрни Өзигә чақирған Худа әмәс! ⁹Есиңларда болсунки, кичиккинә хемир­туруч пүтүн хемирни болдурғинидәк, бир адәмниң хата тәлимиму нурғун адәмни аздуриду. ¹⁰Силәрму бу ишта маңа охшаш ойлайдиған болисиләр, дәп Худаға болған ишәнчим билән ишинимән. Силәрни қутритиватқан ким болушидин қәтъий нәзәр у чоқум Худаниң җаза­сини тартиду.

¹¹Қериндашлар, әгәр мән улар ейтқандәк «хәтнә қилиниш керәк», дәп давамлиқ тәлим берип жүргән болсам, ундақта мән бүгүнки күндә йәнә немә үчүн йәһудийларниң зиянкәшлигигә учраймән? Әгәр шундақ қилған болсам, у чағда «қутқузулуш пәқәт Әйса Мәсиһниң чапрас яғачтики қурванлиғидинла келиду», демигән болаттим һәм уларниң ғәзивиниму қозғимиған болаттим. ¹²Силәрни қутратқан бу адәмләр өзлирини пичивәтсун!

¹³Қериндашлар, силәр әркинликкә чақирилдиңлар, лекин бу әркин­лигиңлар гунакар тәбиитиңларниң арзулирини қандурушниң баниси болуп қалмисун. Әксичә буни бир-бириңларға меһир-муһәббәт билән хизмәт қилишниң пурсити, дәп билиңлар. ¹⁴Чүнки пүтүн Тәврат қануни «Хошнаңни өзәңни сөйгәндәк сөй» дегән әмиргә жиғин­чақ­ланған. ¹⁵Лекин пәхәс болуңларки, бир-бириңларни чишләп тартип жүрсәңлар, өзәңларниму вәйран қилисиләр.

Муқәддәс Роһ вә бизниң гунакар тәбиитимиз

¹⁶Шуни демәкчимәнки, Муқәддәс Роһниң йетәкчилигидә яшаң­лар. Шу чағда гунакар тәбиитиңларниң арзу-һәвәслиригә йол қоймайси­ләр. ¹⁷Чүнки инсанниң гунакар тәбиити Муқәддәс Роһқа зит болған ишларни арзу қилғинидәк, Муқәддәс Роһму инсанниң гунакар тәбии­тигә зит болған ишларни арзу қилиду. Улар бир-биригә қариму-қаршидур, бу қариму-қаршилиқ өзәңлар арзу қилған ишларни қилишта тоқунуш пәйда қилиду. ¹⁸Һалбуки, силәр Муқәддәс Роһниң йетәкчилигидә болсаңлар, у чағда Тәврат қануниниң илкидә болмай­силәр.

¹⁹Инсанниң гунакар тәбиитигә баш егиши җинсий әхлақсизлиқ, напаклиқ, шәһванийлиқ, ²⁰бутпәрәслик, сехиргәрлик, өчмәнлик, уруш­­қақ­лиқ, қизғанчуқлуқ, ғәзәплиниш, шәхсийәтчилик, бөлгүн­чи­лик, груһвазлиқ, ²¹көрәлмәслик, һарақкәшлик, әйш-ишрәт қатарлиқ гуналарни кәлтүрүп чиқириду. Бурунқидәк йәнә бир қетим агаһлан­дуримәнки, бу ишларни қилғучиларға Худаниң Падишалиғида орун йоқ.

²²Һалбуки, Муқәддәс Роһниң йетәкчилигидә яшашниң беридиған мевилири меһир-муһәббәт, хошал-хорамлиқ, течлиқ-аманлиқ, сәвир-тақәт, меһриванлиқ, яхшилиқ, садиқлиқ, ²³мулайимлиқ вә өзини тутувелишлардин ибарәттур. Булар һеч қандақ қанунға зит әмәстур. ²⁴Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлар, өзиниң гунакар тәбиити вә униңдики барлиқ яман һәвәсләрни чапрас яғачқа миқлиған болиду. ²⁵Муқәддәс Роһ бизниң йеңи һаятимизниң мәнбәси болған екән, Униң йетәкчилигидә маңайли. ²⁶Тәкәббурлуқ қилмайли, бир-биримизни рәнҗитмәйли, бир-биримизгә көрәлмәслик қилмайли.

6

Бир-бириңларға ярдәм қилиңлар

¹Қериндашлар, әгәр араңларда бириниң һазирму гуна қиливат­қанлиғи байқалған болса, ишәнчтә пишип йетилгән силәр уни мулайим­лиқ билән тоғра йолға қайтуруп келиңлар. Шуниң билән бир вақитта өзәңларниңму аздурулуп кәтмәслигиңларға диққәт қилиң­лар. ²Бир-бириңларниң еғирчилиғини көтириңлар. Шундақ қилсаңлар, Әйса Мәсиһниң қануниға әмәл қилған болисиләр. ³Әгәр кимду-ким өзини қалтис чағлап, башқиларға ярдәм бәрмисә, өзини-өзи алдиған болиду. Бундақ адәм әмәлиятта қалтис әмәс. ⁴Һәр ким өзиниң әмәлиятиға қарап бақсун. Пәхирлинишкә тегишлик болса, пәхирләнсун. Өзини башқилар билән селиштурмисун. ⁵Һәр бир адәм өзиниң ишиға өзи җавапкәр болуши керәк.

⁶Худаниң сөзидин тәлим еливатқан киши өзигә тәлим бәргүчини өзидә бар болған яхши нәрсиләр билән һөзүрләндүрсун. ⁷Өз-өзәңлар­ни алдимаңлар, өз-өзәңларни алдиған билән Худани алдамайсиләр. Ким немә тәрсә, шуни алиду. ⁸Өзиниң гунакар тәбиитиниң арзу-һәвәслирини қандуруш үчүн уруқ чачқан киши униңдин һалакәт һосулини алиду. Муқәддәс Роһни хурсән қилиш үчүн уруқ чачқан киши болса, униңдин мәңгүлүк һаят һосулини алиду. ⁹Шуңа яхши ишларни қилиштин бошашмайли. Шундақ қилсақ, вақти кәлгәндә чоқум мол һосул алалаймиз. ¹⁰Шуниң үчүн пурсәт болсила башқиларға, болупму мәсиһий қериндашлиримизға яхши ишларни қилип берәйли.

Агаһландуруш вә салам

¹¹Қараңлар! Төвәндики бу қурларни өз қолумда алаһидә чоң һәрип­ләр билән йезиватимән. ¹²Йәһудийларниң махтишиға хуштар киши­ләр силәрни хәтнә қилдурушқа зорлайду. Улар қутқузулуш пәқәт Әйса Мәсиһниң чапрас яғачта қурван болғанлиғидинла келиду десә, йәһудийларниң зиянкәшлигигә учрайду. ¹³Әмәлиятта бундақ кишиләрниң өзлириму Тәврат қануниға толуқ әмәл қилмайду. Бирақ улар силәрниң хәтнини қобул қилғанлиғиңлар билән махтиниш үчүн хәтнә қилдурушуңларни тәләп қилиду. ¹⁴Өзәмни елип ейтсам, Рәбби­миз Әйсаниң чапрас яғачтики өлүмидин башқа һеч қандақ иш билән махтанмаймән. Чүнки Униң чапрас яғачтики өлүми сәвәвидин бу дуния мән үчүн өлгәндур, мәнму бу дуния үчүн аллибурун өлгән. ¹⁵Худаниң нәзәридә хәтнә қилиш яки қилмаслиқ муһим әмәс, муһими Әйса Мәсиһ арқилиқ йеңи адәм болуштур. ¹⁶Мундақ көз-қараш билән яшайдиғанларға — Худаниң һәқиқий хәлқигә аманлиқ вә рәһим-шәпқәт яр болғай!

¹⁷Буниңдин кейин һеч ким жуқурида дейилгән ишлар билән мени аварә қилмисун! Чүнки бәдинимдә қалған яра излири, мениң Әйса Мәсиһ үчүн Хуш Хәвәр тарқитиш йолида тартқан азап-оқубәтлирим­ниң бәлгүсидур.

¹⁸Қериндашлар, Рәббимиз Әйса Мәсиһниң меһир-шәпқити силәргә яр болғай, амин!