Уйғурчә Муқәддәс Китап җәмийити

Коринтлиқларға йезилған биринчи хәт

1

^1-2Худаниң ирадиси билән Әйса Мәсиһниң әлчиси болушқа чақирил­ған мәнки Павлустин вә мән арқилиқ қериндишимиз Состенис­тин Коринт шәһиридики Худаға мәнсүп болған мәсиһийләр җамаитигә салам. Әйса Мәсиһкә ибадәт қиливатқан һәр қайси җайдики киши­ләргә охшаш, силәрму бизниң вә уларниң Рәбби болған Әйса Мәсиһ арқилиқ Худа тәрипидин пак қилинип, Худаниң муқәддәс хәлқи болушқа чақирилдиңлар. ³Худа Атимиз вә Рәббимиз Әйса Мәсиһ силәргә меһир-шәпқәт вә аманлиқ ата қилғай!

Худаниң көрсәткән илтипати

⁴Силәр Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғиңлар үчүн, Худа силәргә меһир-шәпқәт ата қилди. Шу сәвәптин мән силәр үчүн дайим Худаға шүкүр ейтимән. ⁵Чүнки силәр Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғиңлар үчүн, Худа силәргә көп илтипат көрситип, силәрни Өзи һәққидә мол билимгә вә бу билимни башқиларға йәткүзидиған сөз қабилийитигә егә қилди. ⁶Бу мән силәргә йәткүзгән Әйса Мәсиһ тоғрисидики Хуш Хәвәрниң һәқиқий екәнлигини испатлайду. ⁷Силәр Рәббимиз Әйса Мәсиһниң қайта келишини интизарлиқ билән күтүватқан мошу күнләрдә, Муқәддәс Роһ ата қилған һеч қандақ һәдийәдин кам қалмидиңлар. ⁸Силәрниң Әйса Мәсиһ қайта кәлгән күндә әйипсиз болушуңлар үчүн, Худа ишәнчиңларни та ахирғичә мустәһкәмләйду. ⁹Силәрни Оғли, йәни Рәббимиз Әйса Мәсиһ билән зич бағлинишқа чақирған Худа чоқум шундақ қилиду, чүнки У ишәнчликтур.

Мәсиһийләр җамаитидики бөлүнүш

¹⁰Қериндашлар, Рәббимиз Әйса Мәсиһниң нами билән һәммиң­ларни иттипақлишишқа, бөлүнмәсликкә, бир нийәт, бир мәхсәттә бирлишишкә чақиримән. ¹¹Қериндашлирим, Кловиниң аилисидики­лири­дин аңлишимчә, мәсиһий җамаитиңларда талаш-тартишлар бар екән. ¹²Демәкчи болғиним, аңлисам бәзилириңлар «Мән Павлус тәрәпдари», бәзилириңлар «Мән Аполлос тәрәпдари», бәзилириңлар болса «Мән Петрус тәрәпдари», йәнә бәзилириңлар «Мән Әйса Мәсиһ тәрәпдари», дәп жүрүпсиләр. ¹³Һәҗәва, Әйса Мәсиһни парчилаш мүмкинму? Силәр үчүн чапрас яғачқа миқланған адәм мәнмидим? Силәр мениң намим билән чөмүлдүрүлгәнмидиңлар? ¹⁴Мән араңлар­дин Криспус билән Гаюстин башқа һеч қайсиңларни чөмүлдүрмигән­лигим үчүн, Худаға шүкүр ейтимән. ¹⁵Шуниң үчүн һеч ким Павлусниң нами билән чөмүлдүрүлдүм, дәләлмәйду. ¹⁶Дурус, йәнә Истипанасниң аилисидикиләрниму чөмүлдүрдүм. Булардин башқиларни чөмүлдүр­гән яки чөмүлдүрмигәнлигимни әсләлмәймән. ¹⁷Әйса Мәсиһ мени кишиләрни чөмүлдүрүшкә әмәс, бәлки Хуш Хәвәрни йәткүзүшкә әвәтти. Мән бу вәзипини орунлашта натиқлиқ қилип, инсан тәрипи­дин дана саналған сөзләрни ишләтмидим. Әгәр мән бундақ сөзләрни ишләтсәм, Әйса Мәсиһниң чапрас яғачтики қурванлиғи тоғрисидики Хуш Хәвәрниң күч-қудрити йоқилип кәткән болатти.

Қутқузулуш инсанниң даналиғидин әмәс, Худаниң шәпқитидин келиду

¹⁸Әйса Мәсиһниң чапрас яғачтики қурванлиғи тоғрисидики бу Хуш Хәвәр мәңгүлүк өлүмгә йүз тутқанларға нисбәтән бир әхмиқани­ликтур. Лекин қутқузулуш йолида меңиватқан бизләр үчүн, у Худаниң бизни қутқузидиған күч-қудритидур. ¹⁹Муқәддәс Язмиларда мундақ йезилған:

«Өзлирини данишмән санайдиғанларниң даналиғини йоққа чиқиримән,

Өзлирини әқиллиқ чағлайдиғанларниң әқлини бекар қилимән».

²⁰Ундақта, қени у инсан тәрипидин дана саналғанлар? Қени у өзини әқиллиқ санайдиған өлималар? Қени у бу замандики пәйласоплар? Худа бу дуниядики даналиқниң әмәлиятта әхмиқанилик екәнлигини көрситип бәргән әмәсму? ²¹Чүнки Худа Өзиниң даналиғи билән шуни бәлгүлигәнки, инсанлар өз әқил-параситигә тайинип, һәргиз Худани тоналмайду. Худаниң ирадиси болса, «әхмиқанилик» дәп қаралған бу Хуш Хәвәр арқилиқла Өзигә ишәнгәнләрни қутқузуштур. ²²Йәһудийлар бу Хуш Хәвәрниң растлиғиниң мөҗүзиләр арқилиқ испатлинишини тәләп қилиду. Греклар болса, бу дуниядики даналиқ­қа интилгәчкә, бу Хуш Хәвәр уларни җәлип қилалмайду. ²³Шундақтиму биз йәткүзүватқан Хуш Хәвәр, йәнила Әйса Мәсиһниң чапрас яғачқа миқлинип қурван болушидин ибарәттур. Йәһудийлар уни һақарәт дәп қариса, греклар уни әхмиқанилик дәп қарайду. ²⁴Һалбуки, мәйли йәһудий яки йәһудий әмәсләр болсун, Худа тәрипидин чақирилғанларниң һәммиси Әйса Мәсиһниң чапрас яғачқа миқлинип өлүшини Худаниң күч-қудрити вә даналиғи, дәп билиду. ²⁵Чүнки Худаниң бу даналиғини инсанлар наданлиқ дәп һесаплиған болсиму, бу «наданлиқ» уларниң даналиғидин үстүн, Худаниң бу күч-қудритини инсанлар аҗиз дәп һесаплиған болсиму, бу «аҗизлиқ» уларниң күч-қудритидин күчлүктур.

²⁶Қериндашлар, Худа тәрипидин чақирилған вақиттики әһвалиң­ларни әсләп көрүңлар. Көпчилигиңлар бу дунияниң өлчими бойичә қариғанда, данишмәнләр, күчлүкләр яки ақсүйәкләрдин әмәс едиң­лар. ²⁷Лекин Худа бу дунияниң өлчими бойичә дана саналған­ларни хиҗаләтчиликтә қалдуруш үчүн, инсанларниң ичидики надан һесап­лан­ғанларни таллиди. Бу дунияниң өлчими бойичә күчлүк саналған­ларни хиҗаләтчиликтә қалдуруш үчүн, Худа инсанлар аҗиз дәп қариғанларни таллиди. ²⁸Худа бу дунияда муһим дәп қаралған ишлар­ниң Өзиниң нәзәридә һеч нәрсә әмәслигини көрситиш үчүн, әһмийәтсиз, қәдирсиз дәп қаралған вә көзгә илинмайдиған ишларни таллиди. ²⁹Буниңдики мәхсәт, Худаниң алдида һеч қандақ адәмниң «мән таллинишқа әрзиймән», дәп махтиналмаслиғидур. ³⁰Силәр Худаниң ирадиси бойичә Әйса Мәсиһкә мәнсүп болдуңлар. Худа Уни бизниң даналиғимизниң мәнбәси қилди. Биз Әйса Мәсиһ арқилиқ Худа алдида һәққаний адәм дәп җакаландуқ. У бизни пак қилип, гунаниң қуллуғидин азат қилди. ³¹Шуниң үчүн Муқәддәс Язмиларда: «Махтинидиғанлар Рәббимиз билән махтансун», дәп йезилған.

2

Әйса Мәсиһниң қурванлиғи һәққидики тәлим

¹Қериндашлар, мән йениңларға берип, Худаниң сөзлирини силәргә җакалиғинимда, натиқлиқ қилғиним йоқ, инсанлар дана дәп һесаплиған сөзләрниму ишләткиним йоқ. ²Чүнки араңларда болған вақтимда пәқәт Әйса Мәсиһ вә Униң чапрас яғачқа миқланғанлиғидин башқа бир нәрсә демәсликни қарар қилған едим. ³Силәрниң йениң­ларға барғинимда, аҗизлиғимдин бу вәзипини қандақ орунлармән, дәп қорқуп, һәтта титрәп кәткән едим. ⁴Мән силәргә Хуш Хәвәр йәткү­зүп, тәлим бәргинимдә, инсанлар дана дәп һесаплайдиған, силәрни қайил қилалайдиған сөзләрни ишләтмидим. Лекин Муқәддәс Роһ Өзиниң күч-қудритини көрситип, мән йәткүзгән Хуш Хәвәрниң һәқиқәтән Худадин кәлгәнлиги һәққидә силәргә ишәнч бәрди. ⁵Бундақ қилиштики мәхситим, ишәнчиңлар инсанларниң даналиғиға әмәс, бәлки Худаниң күч-қудритигә асаслансун дегәндин ибарәт еди.

Худаниң даналиғи

⁶Әлвәттә, Әйса Мәсиһкә ишәнгүчиләр^* бизниң йәткүзүватқанлири­мизда даналиқниң барлиғини тонуп йетәләйду. Бирақ бу даналиқ дунияниң даналиғи әмәс, шундақла бу дунияниң гумранлиққа йүз тутқан һоқуқдарлириниң даналиғиму әмәс. ⁷Әксичә Худаниң инсан­ларға бурун ашкарилимиған даналиғидур. Бу даналиқни Худа дунияни яритиштин илгири бизниң асмандики шан-шәрәпкә еришишимиз үчүн алдин-ала бәлгүлигән. ⁸Бу даналиқни бу дунияниң һоқуқдарли­ридин һеч қайсиси чүшинип йәтмиди. Чүшинип йәткән болсиди, улуқлуқниң Егиси болған Рәббимизни чапрас яғачқа миқлимиған болатти. ⁹Һалбуки, Муқәддәс Язмиларда йезилғинидәк:

«Худани сөйгәнләргә Худаниң тәйярлиғанлири

Дәл һеч қандақ көз көрүп бақмиған,

Һеч қандақ қулақ аңлап бақмиған,

Һеч қандақ адәм ойлап бақмиған нәрсиләрдур».

¹⁰Лекин Худа бу сирларни бизгә Муқәддәс Роһ арқилиқ ашкари­лиди. Чүнки Муқәддәс Роһ һәммә ишни, һәтта Худаниң чоңқур ой-пикирлириниму билиду. ¹¹Бир адәмниң қәлбидики ойлирини шу адәмдин башқа һеч ким биләлмигинидәк, Худаниң қәлбидики ойлириниму Худаниң Роһидин башқа һеч ким биләлмәйду. ¹²Биз болсақ бу дунияниң даналиғини әмәс, бәлки Худаниң Муқәддәс Роһини қобул қилдуқ. Шуңа биз Худаниң бизгә мәртлик билән ата қилған меһир-шәпқитини чүшинәләймиз.

¹³Бу меһир-шәпқәт тоғрисида сөзлигинимиздә, дуниядики даналар­дин үгәнгән сөзләрни әмәс, бәлки Муқәддәс Роһ арқилиқ үгәнгән сөзләрни ишлитимиз. Биз бундақ сөзләр билән Худадин кәлгән һәқиқәт­ләрни чүшәндүримиз. ¹⁴Лекин қәлбидә Худаниң Роһи болми­ған кишиләр Худаниң Роһи ата қилған бу һәқиқәтләрни қобул қилал­майду, шундақла бу ишлар уларға бемәна туюлиду. Бундақ кишиләр бу ишларни чүшинәлмәйду. Чүнки бу ишларни пәқәт Худаниң Роһиниң ярдими арқилиқла чүшәнгили болиду. ¹⁵Қәлбидә Худаниң Роһи бар болған киши һәммә ишқа баһа берәләйду. Лекин униңға қәлбидә Худаниң Роһи болмиған һеч қандақ киши баһа берәлмәйду. ¹⁶Муқәддәс Язмиларда мундақ йезилған:

«Пәрвәрдигарниң ой-пикирлирини ким биләлисун?

Униңға ким йол көрситәлисун?»

Лекин биз болсақ, Худаниң ой-пикирлирини чүшинәләймиз. Чүнки бизниң ой-пикримиз Әйса Мәсиһниңкигә охшаштур.

3

Худа йолидики хизмәтдашлар

¹Қериндашлар, мән араңларда болған чеғимда, силәргә Муқәддәс Роһниң йетәкчилигидә яшаватқанларға тәлим бәргәндәк тәлим берәлмидим. Әксичә силәргә гунаниң илкидә яшаватқанларға яки ишәнч җәһәттә худди бовақларға охшаш адәмләргә сөзлигәндәк сөзләшкә мәҗбур болдум. ²Мән силәргә бәргән тәлим чоңларниң озуғи әмәс, бәлки у худди бовақлар ичидиған сүткә охшайду. Бундақ қилишимдики сәвәп, силәр жирик йемәкликни йәләлмәттиңлар, һазирму йәләлмәйватисиләр. ³Чүнки силәр техичә гунаниң илкидә яшаватисиләр. Араңлардики көрәлмәслик вә җедәл-маҗраларниң болуши буни испатлимамду? Бу йәнә силәрниң Әйса Мәсиһкә мәнсүп болмиған кишиләрдәк яшаватқиниңларни көрсәтмәмду? ⁴Бириңлар: «Мән Павлус тәрәпдари», йәнә бириңлар: «Мән Аполлос тәрәпдари» десәңлар, Әйса Мәсиһкә ишәнмигән кишиләрдин немә пәрқиңлар болсун?

⁵Аполлос яки мәнки Павлус силәрниң бөлүнүшүңларға сәвәп болғи­дәк муһим кишиләрдин әмәсмиз. Биз пәқәт Худа йолида силәрни Рәббимизгә ишинишкә башлайдиған хизмәткарлармиз. Рәббимиз һәр биримизгә бирдин вәзипә бәргән. ⁶Мән силәргә Хуш Хәвәр йәткүзүш билән ишәнч уруғини теридим, Аполлос силәргә тәлим бериш арқилиқ уни суғарди, бирақ қәлбиңлардики уруқни өстүргүчи йәнила Худадур. ⁷Демәк, муһими териғучи яки суғарғучи әмәс, бәлки уни өстүргүчи Худадур. Чүнки пәқәт Худала силәрни ишәнч җәһәттә пишип йетилдүрәләйду. ⁸Териғучи билән суғарғучиниң иши өз-ара маслашқан болуп, иккисиниң мәхсити бирдур вә һәр иккиси қилған әҗригә яриша Худаниң мукапитиға еришиду. ⁹Биз иккимиз Худа үчүн ишләйдиған хизмәтдашлар, силәр болсаңлар гоя биз ишләватқан, Худаға мәнсүп болған етизға охшайсиләр.

Шундақла силәр йәнә биз арқилиқ селиниватқан Худаниң имари­тигә охшайсиләр. ¹⁰Мән Худа маңа ата қилған меһир-шәпқәт билән бу Хуш Хәвәрни йәткүзүш арқилиқ бу имарәтниң һулини худди бир уста қурулушчидәк қойдум. Башқилар силәргә тәлим бериш арқилиқ бу һулниң үстигә имарәт селиватиду. Бирақ һәр ким бу имарәтниң тоғра селинишиға диққәт қилсун. ¹¹Чүнки һеч ким қуюлуп болған һулдин, йәни Әйса Мәсиһ тоғрисидики Хуш Хәвәрдин башқа һеч қандақ һул қуялмайду. ¹²Бир киши тоғра тәлим бәрсә, у худди һул үстигә алтун, күмүч яки башқа чидамлиқ вә қиммәтлик ташларни қойғандәк иш қилған болиду. Лекин бир киши намувапиқ тәлим бәрсә, у худди һул үстигә яғач, саман яки қомучтин ибарәт асан көйүп кетидиған нәрсиләрни қойғандәк иш қилған болиду. ¹³Қиямәт күни һәр кимниң сиңдүргән әҗриниң қандақлиғи ашкарә болиду. У күни һәммә адәмниң сиңдүргән әҗриниң қиммити отта синилиду. ¹⁴Әгәр бир кишиниң һул үстигә қойған материаллири отқа бәрдашлиқ берәлисә, у киши Худадин мукапат алиду. ¹⁵Қойған материаллири көйүп кәтсә, у мукапаттин мәһрум болиду. Һалбуки, у Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғи үчүн қутқузулиду. Лекин у худди от ичидин қутулуп чиққан адәмгә охшайду.

¹⁶Һәҗәва, силәр өзәңларниң Худаниң ибадәтханиси екәнлигиң­ларни вә Худаниң Роһи силәрниң араңларда болидиғанлиғини билмәм­силәр? ¹⁷Әгәр бир киши Худаниң ибадәтханисини харап қилса, Худаму уни харап қилиду. Чүнки Худаниң ибадәтханиси Худа­ға беғишланғандур. Силәр һәммиңлар, йәни Худаға мәнсүп болған мәсиһийләр җамаити дәл Худаниң ибадәтханиси.

¹⁸Силәр өзәңларни башқилардин дана чағлап, өз-өзәңларни алдимаң­лар. Әгәр араңлардин бирәрси Худани тонумайдиғанларниң көз-қариши бойичә өзини дана дәп һесаплиса, ундақта у бу даналиғидин ваз кәчсун. Бундақ болғанда, у гәрчә Худани тонумайдиғанларниң нәзәридә «надан» дәп қаралсиму, лекин Худаниң нәзәридә дана һесап­линиду. ¹⁹Чүнки Худани тонумайдиғанлар немини даналиқ дәп һесаплиса, Худаниң нәзәридә бу хил «даналиқ» әқилсизликтур. Муқәддәс Язмиларда бундақ даналар тоғрисида: «Худа өзлирини дана дәп санайдиғанларни, өзлириниң һейлә-микирлири билән өзлириниң қапқиниға дәсситиду», дәп йезилған. ²⁰Муқәддәс Язмиларниң йәнә бир йеридә: «Худа данишмәнләрниң ой-пикриниң бекар хиял екәнлигини билиду», дәп йезилған. ^21-22Шуниң үчүн һеч ким: «Мән бу киши яки у кишиниң тәрәпдари», дәп махтанмисун. Чүнки мәйли Павлус, Аполлос яки Петруслар болсун, уларниң һәммиси Худа тәрипи­дин әвәтилгән, силәр үчүн ишләватқан кишиләрдур. Һәтта бу дуния, һаят-маматлиқ, һазир яки кәлгүси болсун, һәммиси силәргә мәнсүп­тур. ²³Силәр болсаңлар Әйса Мәсиһкә, Әйса Мәсиһ болса Худаға мәнсүптур.

4

Әйса Мәсиһниң әлчилири

¹Шундақ екән, силәр бизни пәқәт Әйса Мәсиһниң хизмәткарлири, дәп қаришиңлар керәк. Худа бизгә Өзиниң бурун ашкарилимиған һәқиқәтлирини силәргә чүшәндүрүш вәзиписини тапшурған. ²Бирәр вәзипини иҗра қилғучилардин тәләп қилинидиғини ишәнчлик болуштур. ³Силәр ейтиңларчу, мән ишәнчлик хизмәткарму? Кишиләр маңа қандақ баһа бәрсә беривәрсун. Иш қилип, уларниң баһаси маңа нисбәтән әрзимәс бир иштур. Һәтта өзәмму өзәмгә баһа бәрмәймән. ⁴Мән өз хизмитимдә хаталиқ йоқ дәп қарисамму, лекин бу пикрим өзәмни ақлалмайду. Хизмитимни баһалиғучи пәқәт Рәббимдур. ⁵Шуниң үчүн Рәббимиз қайтип кәлмигичә, башқиларниң хизмитигә баһа бәрмәңлар. Чүнки У қайтип кәлгәндә, кишиләрниң қараңғулуқ ичидә йошурунған барлиқ ишлирини йоруқлуққа чиқириду вә инсанларниң қәлбидики мәхсәтлирини ашкарилайду. У чағда Худа һәр кимни өзигә тегишлик махташқа сазавәр қилиду.

⁶Қериндашлар, силәрниң мәнпийитиңлар үчүн бу ишларға өзәм­ни вә Аполлосни мисал қилдим. Мениң мәхситим, силәрниң «Муқәддәс Язмиларда йезилғанларға хилаплиқ қилмаңлар», дегән сөзниң мәнасини чүшинип, биримизни йәнә биримиздин үстүн баһалап махтан­маслиғиңлар үчүндур. ⁷Немишкә силәр өзәңларни башқилар­дин үстүн дәп қарайсиләр? Һәҗәва, силәрдә бар болған барлиқ илтипатлар Худа тәрипидин берилмигәнму? Ундақта, силәр немишкә бу илтипатларға худди өзәңларға тайинип еришкәндәк махтини­силәр?

⁸Силәр һазир биз муһтаҗ болған һәммә илтипатларға егә болдуқ, ишәнч җәһәттики барлиқ қабилийәтләргә ериштуқ, дәп ойлайдикән­силәрдә?! Силәр өзәңларчә көрәңләп, бизни көзгә илмай, өзәңларла падишадәк болувапсиләрдә?! Мән һәқиқәтәнму силәрниң Худаниң падишалиғида һөкүм сүрүшүңларни үмүт қилимән. Чүнки расттинла шундақ болған болсаңлар, бизму силәр билән биллә һөкүм сүргән болаттуқ! ⁹Лекин мениңчә Худа биз әлчиләрни әң төвән орунға қойди. Чүнки биз худди өлүмгә һөкүм қилинип, сазайи қилинған мәһбуслардәк, пүткүл каинат, йәни периштәләр вә инсанлар алдида тамашиға қалдуқ. ¹⁰Биз Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғимиз үчүн, көпчилик тәрипидин наданлар дәп қаралдуқ, лекин силәр болсаңлар Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғиңлар үчүн, өзәңларни «әқиллиқ» дәп қараватисиләр. Биз аҗиз дәп қаралдуқ. Лекин силәр болсаңлар өзәңларни ишәнчимиз «күчлүк» дәп һесаплаватисиләр. Силәр һөрмәткә сазавәр болдуңлар, лекин биз болсақ камситилдуқ! ¹¹Биз та һазирғичә пат-патла ач-ялиңач, уруп-соқулуш, сәрсанлиқ-сәргәрданлиқта жүрүватимиз. ¹²Икки билигимизгә тайинип, ишләп җан беқиватимиз. Бизгә тил-аһанәт қилғанларға бәхит тиләватимиз, зиянкәшликкә учрисақ, бәрдашлиқ бериватимиз. ¹³Төһмәт қилинсақ, меһриванларчә җавап қайтуруватимиз. Биз та һазирғичә дунияниң әхлити, инсанларниң сүпүрүндиси, дәп қариливатимиз.

¹⁴Бу сөзләрни йезиштики мәхситим, силәрни хиҗил қилиш әмәс, бәлки силәрни сөйүмлүк пәрзәнтлирим дәп қарап, силәргә тәлим бериштур. ¹⁵Әйса Мәсиһкә бағланған йеңи һаятиңларда силәргә тәлим бәргүчиләр көп болсиму, лекин атаңлар пәқәт мән бирла. Чүнки силәр мән йәткүзгән Хуш Хәвәрни қобул қилғанда, мән силәрниң ишәнч җәһәттики атаңлар болдум. ¹⁶Шуниң үчүн силәрниң мени үлгә қилишиңларни өтүнимән. ¹⁷Ишәнч йолида өз оғлумдәк қәдирлик вә ишәнчлик болған Тимотийни мошундақ қилишиңларға ярдәм бәрсун дәп, йениңларға әвәтимән. У силәргә мениң Әйса Мәсиһкә мәнсүп болған йеңи һаятимни қандақ өткүзгәнлигимни әслитиду. Бу дәл мениң һәр қайси җайлардики җамаәткә үгәткәнлирим билән бирдәк.

¹⁸Араңларда бәзиләр мени йенимизға кәлмәйду дәп ойлап, тәкәббур­луқ қиливатиду. ¹⁹Лекин Худа буйриса, йеқинда чоқум йениңларға баримән. У чағда бу һакавурларниң немини сөзләйдиғанлиғини әмәс, бәлки уларда Муқәддәс Роһниң күч-қудритиниң зади бар яки йоқлуғини көрүп бақимән. ²⁰Чүнки Худаниң Падишалиғи сөз арқилиқ әмәс, бәлки Муқәддәс Роһниң күч-қудрити арқилиқ аян болиду. ²¹Силәргә таяқ елип барайму яки меһир-муһәббәт вә мулайимлиқму? Қайсисини халайсиләр?

5

Мәсиһийләр җамаитидики әхлақ мәсилиси

¹Мән һәқиқәтән араңларда җинсий әхлақсизлиқниң бар екәнли­гини аңлидим. Бу хил әхлақсизлиқ һәтта бутпәрәсләрниң ичидиму учримайду. Бири өгәй аниси билән давамлиқ бир орунда йетипту! ²Шундақ туруп, силәр йәнә ишәнчимиз камаләткә йәтти, дәп махтинип жүрисиләр. Силәр бу ишқа қаттиқ қайғуруп, бундақ қилғучини араңлардин қоғлап чиқиришиңлар керәк әмәсму? ³Мән силәрдин жирақта болсамму, қәлбим силәр билән биллә. Худди мән араңларда турғандәк, бу гунани қилғучини Рәббимиз Әйсаниң нами билән көңлүмдә сораққа тарттим. ⁴Шуңа силәр һәммә мәсиһийләрни чақирип, Рәббимиз Әйсаниң нами билән бир йәргә җәм болғанда, мениму силәр билән биллә дәп қарап, Рәббимиз Әйсаниң күч-қудрити билән ⁵у адәмни мәсиһийләр җамаитидин қоғлап чиқирип, шәйтанниң илкигә қайтуруңлар. Буниң билән у яман йолдин йенип, гунакар тәбиитиниң күчидин қутулуп, Рәббимиз Әйса қайта кәлгән күни қутқузулсун. ⁶Силәрниң махтинишиңлар тоғра әмәс. «Кичик­кинә хемиртуруч пүтүн хемирни болдуралайду», дегән сөзни яхши билисиләрғу? ⁷Шуңа җамаәтниң пак болуши үчүн, бундақ гунакарни араңлардин чиқириветиңлар. Силәр аллибурун пакланғансиләр. Чүнки «Өтүп кетиш» һейтиниң қурванлиқ Қозиси болған Әйса Мәсиһ бизниң гуналиримизниң кәчүрүм қилиниши үчүн қурванлиқ қилинған. ⁸Шуниң үчүн худди йәһудийлар «Өтүп кетиш» һейтини өткүзүштин илгири өйлирини хемиртуручтин хали қилғандәк, бизму бурунқи һаятимиздики хемиртуручни, йәни яманлиқ вә өчмәнликни ташлап, Әйса Мәсиһкә бағланған йеңи һаятимизни сәмимийлик вә һәқиқәт ичидә шат-хорамлиқта өткүзәйли.

⁹Алдинқи хетимдә силәргә шәһваний һәвәсләргә берилгән әхлақсиз адәмләр билән алақә қилмаслиқ тоғрисида язған едим. ¹⁰Шүбһисизки, мән Әйса Мәсиһкә ишәнмәйдиғанлар арисидики шәһваний һәвәсләргә берилгән әхлақсизлар, ачкөзлүкләр, алдамчилар яки бутпәрәсләр билән алақә қилмаңлар, демәкчи әмәсмән. Әгәр шундақ дегән болсам, бу дуниядин айрилишқа мәҗбур болаттиңлар. ¹¹Лекин һазир мән өзини мәсиһий дәп атавалған, әмәлиятта шәһваний, ачкөз, бутпәрәс, төһмәт­хор, һарақкәш яки алдамчи кишиләр билән алақә қилмаслиғиң­ларни, һәтта улар билән һәмдәстиханму болмаслиғиңларни яздим. ^12-13Чүнки мәсиһийләр җамаитиниң әзаси әмәсләрни сорақ қилишқа бизниң немә һоқуқумиз бар? Уларни Худа Өзи сорақ қилиду. Лекин мәсиһий­ләр җамаитиниң әзалирини сорақ қилишқа бизниң һоқуқумиз бар. Шуңа Муқәддәс Язмиларда йезилғинидәк: «Яманлиқ қилғучини араң­лар­дин қоғлап чиқириңлар».

6

Мәсиһийләр арисидики давалар

¹Араңларда бир мәсиһийниң йәнә бир мәсиһий үстидин давалири болса, уни мәсиһийләрниң бир тәрәп қилишиға тапшурмай, Худани тонумайдиған сорақчиға әризә қилип барғини қандақ болғини? ²Әйса Мәсиһ қайтип кәлгәндин кейин, бу дунияни сорақ қилидиғанларниң Худаниң муқәддәс хәлқи екәнлигини билмәмсиләр? Силәр дунияни сорақ қилидиғанлардин екәнсиләр, ундақта бундақ кичиккинә даваларни бир тәрәп қилишқа яримамсиләр? ³Кәлгүсидә периштәләрни сорақ қилидиғанлиғиңларни билмәмсиләр?! Шундақ екән, һазирқи турмушуңларда мәсиһийләр арисидики кичик давалар­ларни һәл қилишни чоқум билишиңлар керәк. ⁴Шундақ туруп, араңларда давалар көрүлгинидә, немишкә уни һәл қилиш үчүн Әйса Мәсиһни тонумайдиған, мәсиһийләр җамаити билән охшимайдиған көз қарашта болған сорақчиларға барисиләр? ⁵Бу немә дегән шәрмәндә иш-һә! Мәсиһийләр арисида бу даваларларни һәл қилғидәк парасәтлик бирәр киши йоқму? ⁶Йәнә келип, силәр қериндашлар бир-бириңлар билән давалишиватисиләр, йәнә келип ишәнмәйдиған­лар алдида давалишиватисиләр!

⁷Әмәлиятта бир-бириңлар үстидин давалишиш силәр үчүн чоң мәғлубийәттур. Ундақ қилиштин көрә, өз ара бәзи бир наһәқлиқкә учрисаңлар яки аз-тола алдансаңлар немә бопту? ⁸Бирақ силәр наһәқ­лиқкә учримай, әксичә өзәңлар наһәқлиқ қиливатисиләр вә башқи­ларни алдаватисиләр, һәтта қериндашлириңларғиму шундақ қиливатисиләр! ⁹Яманлиқ қилғучиларниң Худаниң Падишалиғиға кирәлмәйдиғанлиғини билмәмсиләр? Силәр өз-өзәңларни алдимаңлар! Барлиқ җинсий әхлақсизлиқ қилғучилар, бутпәрәсләр, нека садиқ­лиғини бузғучилар, һәзиләкләр, әр билән әр яки аял билән аял ара җинсий мунасивәт қилғучилар, ¹⁰оғрилар, ачкөзләр, һарақкәшләр, төһмәтхорлар вә алдамчиларға Худаниң Падишалиғида орун йоқ. ¹¹Бәзилириңлар бурун мана шундақлардин едиңлар. Лекин Рәббимиз Әйса Мәсиһниң күч-қудрити вә Худаниң Роһи арқилиқ гунайиңлар жуюлуп, Худаға беғишландиңлар вә Худа тәрипидин һәққаний адәм дәп җакаландиңлар.

Тениңларни Худани улуқлашқа беғишлаңлар

¹²Бәзиләр: «Худа тәрипидин мәнъий қилинмиған болса, немә қилимән десәм, өз ихтиярим», дейиши мүмкин. Лекин һәммә иш пайдилиқ болувәрмәйду. «Немә қилимән десәм, өз ихтиярим» дейилсиму, лекин һеч нәрсигә қул болмаслиғимиз керәк. ¹³«Тамақ қосақ үчүн, қосақ тамақ үчүн» дегәнлик тоғра. Лекин бәзиләр худди шуниңдәк, җинсий әхлақсизлиқму тән үчүндур, дәп қарайду. Бундақ қараш тоғра әмәс. Қосақ вә тамақ пәқәт бу дуниядила болуп, Худа һәр иккилисини йоқитиду. Тенимиз болса, у дуниядиму болиду. Билишиңлар керәкки, тенимиз у җинсий әхлақсизлиқ үчүн әмәс, бәлки Рәббимиз үчүндур. Рәббимиз болса тенимизниң еһтияҗини тәминләйду. ¹⁴Худа Өз қудрити билән Рәббимизни тирилдүргинидәк, бизниму тирилдүриду. ¹⁵Бизниң тенимизниң Әйса Мәсиһниң тени­ниң әзалири екәнлигини билмәмсиләр? Ундақта, араңларда бири Әйса Мәсиһниң тениниң әзаси болған өз тенини бир паһишә аял билән бирләштүрсә боламду? Һәргиз болмайду. ¹⁶Паһишә аял билән биргә болған кишиниң униң билән бир тән болидиғанлиғини билмәм­силәр? Чүнки Муқәддәс Язмиларда әр-аял тоғрилиқ: «Иккиси бир тән болиду», дейилгән. ¹⁷Һалбуки, Рәббимиз билән бирләшкән киши болса, Униң билән роһий җәһәттә бир болиду.

¹⁸Шуниң үчүн җинсий әхлақсизлиқтин жирақ болуңлар. Инсанлар қилған башқа гуналарниң һәммиси тәнниң сиртида болиду. Лекин җинсий әхлақсизлиқ қилғучи өз тенигә қарши гуна қилған болиду. ¹⁹Тениңларниң Муқәддәс Роһниң ибадәтханиси екәнлигини билмәм­силәр? Худа силәргә ата қилған Муқәддәс Роһ қәлбиңларда яшайду. Силәр өзәңларға әмәс, бәлки Худаға мәнсүпсиләр. ²⁰Чүнки У силәрни Әйса Мәсиһниң қиммәтлик қени билән Өзигә мәнсүп қилди. Шуниң үчүн тениңларни Худани улуқлашқа атаңлар.

7

Нека мәсилиси

¹Әнди силәр хетиңларда оттуриға қойған мәсилиләргә келәйли. Силәр «Әрләрниң өз аяллириға йеқинлашмаслиғи яхшиму?» дәп сорапсиләр. ²Мениң җававим шуки, араңларда йүз бәргән җинсий әхлақсизлиқтин сақлиниш үчүн, һәр бир җүп әр-аял өз җүплири билән бир орунда ятсун. ³Әр аялиға нисбәтән әрлик мәҗбурийитини ада қилиши, аялму еригә нисбәтән аяллиқ мәҗбурийитини ада қилиши керәк. ⁴Аялниң тени пәқәт өзигила әмәс, еригиму тәәллуқтур. Шуниңға охшашла, әрниң тениму өзигила әмәс, аялиғиму тәәллуқтур. ⁵Әр-аял бир-бириниң җинсий тәливини рәт қилмаслиғи керәк. Пәқәт пүтүн зеһниңлар билән дуа қилиш мәхситидә өз мақуллуғуңлар билән вақитлиқ биргә ятмаслиққа келишкәндин башқа вақитларда бир-бириңлардин айрилип ятмаңлар. Болмиса, шәйтан силәрниң өзәңларни тутувалалмиғанлиғиңлардин пайдилинип, силәрни нека садиқлиғини бузушқа аздуруп кетиши мүмкин. ⁶Вақитлиқ айрилип туруш тоғрисидики бу сөзлирим пәқәтла бир тәклип, буйруқ әмәс. ⁷Әлвәттә, һәммиңларниң маңа охшаш той қилмаслиғиңларни халат­тим. Лекин бу ишта һәммә адәм охшаш әмәс. Чүнки Худа илтипат көрситип, бәзиләргә той қилишни, бәзиләргә болса той қилмай өтүшни бәргән.

⁸Әнди җориси өлүп кәткән әр вә аялларға кәлсәк, силәргә шуни ейтип қояйки, силәрниң маңа охшаш той қилмай яшиғиниңларни яхши дәймән. ⁹Лекин өзәңларни тутувалалмисаңлар, некалиниңлар. Чүнки шәһвәт отида көйгәндин көрә, некалиқ болған яхшидур.

¹⁰Некалиқ болған мәсиһийләргә кәлсәк, уларға шуни буйруймәнки, аял еридин аҗрашмисун. Бу мениңла әмәс, бәлки Рәббимизниңму буйруғидур. ¹¹Аҗрашқан болса, қайта той қилмисун яки өз ери билән қайтидин яришивалсун. Әрму аялини қоювәтмисун.

¹²Қалғанлириңларға кәлсәм, гәрчә бу тоғрилиқ Рәббимиздин һеч қандақ буйруқ алмиған болсамму, лекин мән силәргә шуни ейтимән­ки, әгәр той қилғандин кейин әр Әйса Мәсиһкә ишинип, аяли ишәнмигән болса, бирақ давамлиқ биргә яшашқа рази болса, у чағда ери уни қоювәтмисун. ¹³Әгәр той қилғандин кейин аял Әйса Мәсиһкә ишинип, ери ишәнмигән болса, бирақ давамлиқ биргә яшашқа рази болса, у чағда аяли униңдин аҗрашмисун. ¹⁴Чүнки Әйса Мәсиһ­кә ишәнмигән җүпти униң мәсиһий ери яки аяли арқилиқ Худа тәрипидин қобул қилинип, уларниң некаси Худаниң нәзәридә йәнила пак болиду.^* Ундақ болмиғанда, уларниң пәрзәнтлири напак болатти, әмәлиятта пактур. ¹⁵Бирақ ишәнмигән тәрәп айрилимән десә, айрилсун. Мәсиһий әр болсун яки аял болсун, бундақ әһвалда өз некасини зорлап давамлаштурушиниң һаҗити йоқ. Һалбуки, Худа силәрни җүптиңлар билән инақлиқта яшашқа чақирған. ¹⁶Әй мәсиһий аял, бәлким ериң сән арқилиқ Әйса Мәсиһкә ишинип, қутқузулуши мүмкин. Әй мәсиһий әр, бәлким аялиң сән арқилиқ Әйса Мәсиһкә ишинип, қутқузулуши мүмкин.

Ишәнч йолиға чақирилған вақиттики салаһийәт мәсилиси

¹⁷Һәр ким Худа тәрипидин чақирилғанда Рәббимиз Әйса униңға ата қилған салаһийәт бойичә яшавәрсун. Буни һәммә мәсиһийләр җамаитигә буйруймән. ¹⁸Мәсилән, бир киши Худа тәрипидин чақири­лиштин бурун йәһудий диниға кириш үчүн хәтнә қилинған болса, у буни йошурмисун. Бир киши Худа тәрипидин чақирилғанда хәтнә қилинмиған болса, шундақ туривәрсун. ¹⁹Ишәнгүчиниң хәтнә қилинған яки қилинмиғанлиғи муһим әмәс, әң муһими униң Худаниң әмирлиригә әмәл қилишидур. ²⁰Һәр ким Худа тәрипидин чақирилғанда қандақ салаһийәттә болған болса, шу салаһийәтни сақлисун. ²¹Әгәр сән Худа тәрипидин чақирилғанда қул болған болсаң, өзәңниң қул болғанлиғиңдин қайғурма. Лекин әркин болалисаң, пурсәтни қолдин бәрмә. ²²Худа тәрипидин чақирилған киши қул болса, у Рәббимиз Әйсаға мәнсүп болғанлиғидин роһий җәһәттә азат қилинған әркин адәмгә айлиниду. Шуниңдәк Худа тәрипидин чақирилған киши әркин адәм болса, у Әйса Мәсиһкә бойсунғанлиғидин Униң қулиға айлиниду. ²³Худа Әйса Мәсиһниң қиммәтлик қени билән силәрни гунаниң илкидин әркинликкә чиқарди. Шуңа әнди силәр Худаға бойсунуңлар, инсанларниң ой-пикирлиригә қул болмаңлар. ²⁴Қериндашлар, һәр ким Худа тәрипидин чақирилғанда қандақ салаһийәттә болған болса, Худаға бағланған йеңи һаятида шу бойичә яшисун.

Некалишиш вә некалашмаслиқ мәсилиси

²⁵Хетиңлардики бойиға йәткән қизлар мәсилисигә кәлсәк, Рәбби­миз­дин улар тоғрисида бирәр әмир алмидим. Шундақтиму өз пикирли­римни оттуриға қоймақчимән. Рәббимиз маңа рәһим-шәпқәт көрсәт­кәнлиги үчүн, мениң сөзлирим ишәнчликтур. ²⁶Мән шундақ қараймәнки, бүгүнки қийинчилиқларға нәзәр салғанда, һәр ким Әйса Мәсиһкә ишәнгән чағдики салаһийитидә қалғини яхши. ²⁷Өйләнгән болсаң, аялиңни қоюветишни ойлима. Өйләнмигән болсаң, өйлини­мән демә. ²⁸Лекин өйләнсәңму гуна қилған болмайсән. Бойиға йәткән қизларму әргә тәгсә, гуна қилған болмайду. Бирақ некалиқ болған­ларниң күндилик турмушта хилму-хил қийинчилиқлири болиду. Мән силәрниң бу қийинчилиқлардин сақлинишиңларни халаймән.

²⁹Қериндашлар, шуни демәкчимәнки, Худаға хизмәт қилидиған вақтимиз қистур. Буниңдин кейин Худаға хизмәт қилишта өйләнгән әрләр өйләнмигәндәк, пүтүн нийити билән Худаға хизмәт қилсун. ³⁰Матәм тутуш, хошал болуш яки бай болуш Худаға хизмәт қилишта һәргиз тосалғу болмисун. ³¹Бу дуния байлиқлиридин һөзүрлиниват­қанларму байлиққа берилип кәтмисун. Чүнки бу дуния өткүнчидур.

³²Ғәмсиз болушуңларни үмүт қилимән. Өйләнмигән әр Рәббимизни хурсән қилиш үчүн, Рәббимизниң ишлириниң ғемини қилиду. ³³Лекин өйләнгән әр аялини хурсән қилиш үчүн, бу дунияниң ишлириниң ғемини қилиду. ³⁴Шуниң билән униң көңли иккигә бөлүнүп кетиду. Әрсиз аял яки некалиқ болмиған қиз болса, җисманий вә роһий җәһәттә өзини Худаға беғишлаш мәхситидә Рәббимизниң ишлириниң ғемини қилиду. Лекин некаланған аял болса ерини хурсән қилиш үчүн, бу дунияниң ишлириниң ғемини қилиду.

³⁵Буни силәрниң пут-қолуңларни чүшәп қоюш үчүн әмәс, бәлки силәргә пайдиси болсун вә көңлини иккигә бөлмәй, өзлирини Рәбби­миз­гә атап, Униң үчүн яшисун, дәп ейтиватимән. ³⁶Әгәр бир киши вәдиләшкән қизини артуқчә күткүзүп қоюп, униң билән той қилмиған болса вә шу сәвәптин бу қизға үз келәлмәйдиғанлиғини һис қилса, ундақта тегишлик дәп қариған ишни қилсун, йәни уни әмригә алсун. Бундақ қилиш гуна қилғанлиқ болмайду. ³⁷Бирақ бир киши бесим астида әмәс, өз ирадиси билән вәдиләшкән қизини әмригә алмаслиққа қарар қилған болса һәм шәһвитини бесивалалайдиған болса, яхши қилған болиду. ³⁸Қисқиси, той қилиш яхши, той қилмаслиқ техиму яхши.

³⁹Ери һаят чағда аяли еригә некада бағланған болиду. Лекин ери өлүп кәтсә, халиған киши билән некалинишқа әркиндур. Лекин у киши мәсиһий болуши керәк. ⁴⁰Бирақ тул аял тул пети турса, техиму бәхитлик болиду. Бу мениң көз қаришим. Лекин мән ойлаймәнки, бу көз қаришимға Худаниң Роһи йетәкчилик қилди.

8

Қериндиши үчүн өз хаһишидин ваз кечиш

¹Әнди хетиңлардики бутқа атап нәзир қилинған гөшни^* йейиш яки йемәслик мәсилисигә келәйли. Силәр һәммимизниң бу мәсилигә нисбәтән билимимиз бар, дәп қарайсиләр. Бирақ билими көп болған адәм тәкәббурлишип кетиши мүмкин. Лекин меһир-муһәббити көп болған адәм болса, қериндишиниң ишәнчини мустәһкәмләшкә пурсәт издәйду. ²Өзини биләрмән чағлайдиған киши әмәлиятта билишкә тегишлик нәрсиләрни билмәйду. ³Лекин Худани сөйгән киши Худаниң көз қаришида һәқиқәтән билимгә егә адәм болиду.

⁴Хош, әнди бутқа атап нәзир қилинған гөш мәсилисигә келәйли. Бизгә мәлумки, көп адәмләр ибадәт қиливатқан бутлар Худа әмәстур. Ялғуз бир Худадин башқа Илаһ йоқтур. ⁵Гәрчә бәзиләр дунияда нурғун илаһлар бар, улар зимин вә асманда яшайду, дәп қариған һәм уларни өзиниң худаси вә рәбби дәп етирап қилған болсиму, ⁶бирақ биз үчүн пәқәтла ялғуз бир Худа, йәни асмандики Худа Атимизла бардур. У пүткүл мәвҗудатниң Яратқучисидур, биз Униң үчүн яшаймиз. Шуниңға охшаш биз үчүн ялғуз бир Рәб, йәни Рәббимиз Әйса Мәсиһ бардур. Пүткүл мәвҗудат У арқилиқ моҗуттур. Бизму У арқилиқ йеңи һаятқа егә болдуқ. ⁷Лекин һәммә мәсиһийләр бундақ билимни тонуп йәтмиди. Уларниң бәзилири мәсиһий болуштин бурун бутпәрәслик адәтлиригә көнүп қалғачқа, һазирму бутқа атап нәзир қилинған гөшни йейишни бутқа ибадәт қилиш билән баравәр дәп қарайду. Шуңа улар бу гөшни йейишкә җүръәт қилалмайду. Әгәр улар бу гөшни йәп қалған болса, өзлирини булғандуқ дәп һис қилип, виждани азаплиниду. ⁸Әмәлиятта һәр қандақ бир йемәкликни йейиш яки йемәслик билән өзимизни Худаға йеқинлаштурғили болмайду. Уни йесәк, Худаға йеқинлишип қалмаймиз, йемисәкму Худадин жирақлишип кәтмәймиз. ⁹Лекин еһтият қилиңларки, силәрниң мәлум йемәкликни йейиш яки йемәслик әркинлигиңлар бундақ билимни тонуп йәтмигән мәсиһий қериндашлириңларниң гуна қилишиға сәвәп болуп қалмисун. ¹⁰Чүнки бундақ билимни тонуп йәтмигән бир мәсиһий бутниң Худа әмәслигини билидиған силәрниң бутханида өткүзүлүватқан зияпәттә бутқа атап нәзир қилинған гөшни йәватқанлиғиңларни көрсә, силәргә әгишип, өз вижданиға қарши һалда уму шу гөшни йейиши мүмкин. Ундақта, силәр униң өз вижданиға қарши һалда гуна қилишиға сәвәп қилған болуп қалмамсиләр? ¹¹Ақивәттә, бундақ билимни тонуп йәтмигән бу қериндишимизниң ишәнчи силәрниң билимиңлар түпәй­ли­дин вәйран болуши мүмкин. Һалбуки, Әйса Мәсиһ униң үчүнму қурван болған. ¹²Силәр қериндашларни өзлири хата, дәп қариған ишларни қилишқа дәвәт қилсаңлар, қериндашлар алдида гуна өткү­зүп, уларниң вижданини җараһәтләпла қалмастин, Әйса Мәсиһ алдидиму гуна қилған болисиләр. ¹³Шуниң үчүн, әгәр йегән гөшүмиз түпәйли­дин бундақ билимни тонуп йәтмигән қериндишимизниң ишәнчи бузулғидәк болса, биз бу гөшни қәтъий йемәйла қояйли.

9

Павлусниң өзиниң әлчи екәнлигини испатлиши

¹Мән башқиларниң мениң үстүмдин уни қил, буни қил дейиши­дин әркин әмәсму? Мән Худаниң әлчиси әмәсму? Мән Рәббимиз Әйсани өз көзүм билән көргән әмәсму? Силәрниң ишәнчиңлар мениң Рәббимиз үчүн қилған хизмитимниң нәтиҗиси әмәсму? ²Гәрчә башқилар мени әлчи дәп һесаплимисиму, лекин мән силәр үчүн һәқиқәтән Әйса Мәсиһниң әлчиси. Чүнки силәрниң мәндин Хуш Хәвәрни аңлап, Рәббимизгә ишәнгиниңлар мениң әлчи екәнлигим­ниң испати.

³Мениң әлчи екәнлигимдин гуманлинидиғанларға беридиған җава­вим мундақ: ⁴Биз әлчи болған екәнмиз, мәсиһийләр тәрипидин йемәк-ичмәк билән тәминлиниш һоқуқумиз йоқму? ⁵Рәббимиз Әйсаниң Өз инилири һәм Петрус вә башқа әлчиләрдәк бизниңму сәпәрдә биз билән охшаш ишәнчи бар аяллиримизни һәмра қилип жүрүш һәққимиз йоқму? ⁶Һәҗәва, пәқәт Барнаба билән мәнла мәсиһийләр тәрипидин тәминләнмәй, өз әмгигимиз билән күн кәчүрүшимиз керәкму? ⁷Ким өз пули билән ләшкәрлик қилиду? Ким көчәт тикип, униң мевисини йемәйду? Ким мал беқип, униң сүтини ичмәйду? ⁸Мән буларни пәқәт инсанниң көз қараши бойичә дедимму? Яқ, бу һәқтә Тәврат қануни­диму охшаш дейилгәнғу! ^9-10Муса пәйғәм­бәргә чүширилгән Тәврат қанунида: «Хаман тәпкән өкүзниң ағзини боғма», дәп йезилған. Бу йәрдә Худаниң көңүл бөлгини пәқәт өкүзләр­му яки буни мәхсус биз үчүн ейтқанму? Бу, шүбһисиз, биз үчүнму йезилғандур. Чүнки йәргә уруқ териғучиму, хаман тәпкүчиму өзигә тегишлик үлүшини елиш үмүти билән ишләйду. ¹¹Шуниң үчүн араңлар­да Хуш Хәвәрни йәткүзүш арқилиқ роһий уруқ чечип, силәр­дин маддий җәһәттә һосул елиш һәддидин ешип кәткәнлик боламду? ¹²Башқа тәлим бәргүчиләрниң силәрдин тәминлиниш һоқуқи болған йәрдә, бизниң тәминлиниш һоқуқумиз техиму болмамду?

Лекин биз бу һоқуқумиздин пайдиланмидуқ. Әксичә Әйса Мәсиһ тоғрисидики Хуш Хәвәрниң тарқилишиға тосалғу болуп қалмасли­ғимиз үчүн, һәр қандақ ишқа бәрдашлиқ бериватимиз. ¹³Йерусалим­дики чоң ибадәтханида ишләйдиғанларниң кишиләрниң ибадәтханиға елип кәлгәнлири билән тәминлинидиғанлиғини вә қурванлиқ супи­сида вәзипидә болғанларниңму қилинған қурванлиқлардин үлүши барлиғини билмәмсиләр? ¹⁴Шуниңға охшаш, Рәббимиз Хуш Хәвәрни тарқитидиғанларниң турмуши Хуш Хәвәрни қобул қилғанлар тәрипи­дин қамдалсун, дәп буйруған еди.

¹⁵Лекин мән бу һоқуқниң һеч қайсисидин пайдиланмидим. Һазирму мән бу хәтни бу һоқуқумдин пайдилинай, дәп йезиватқиним йоқ. Мән өлүшкә разимәнки, бирақ бу иш үчүн махтинишимниң қуруқ сөз болуп қелишиға йол қоймаймән. ¹⁶Хуш Хәвәрни тарқатқанлиғимға кәлсәк, униң билән махтиналмаймән, әлвәттә. Чүнки Хуш Хәвәрни тарқитиш мениң борчум. Уни тарқатмисам болмайду! ¹⁷Әгәр Хуш Хәвәрни өз ихтиярим билән тарқатқан болсам, Худадин һәқ елишим керәк еди. Лекин Худа бу вәзипини маңа тапшурған екән, мән буни бир җавапкәрчилик, дәп орунлаймән. ¹⁸Ундақта, алидиған һәққим немә? У болсиму, Хуш Хәвәр йәткүзүштә елишқа тегишлик һәқни тәләп қилиш һоқуқумдин пайдиланмай, кишиләрни Хуш Хәвәргә һәқсиз егә қилиштур.

¹⁹Мән һеч кимдин һәқ алмиғанлиғим үчүн, уларниң тәләплиридин әркин. Лекин техиму көп адәмниң Әйса Мәсиһкә ишиниши үчүн, көпчиликниң қулидәк яшап кәлдим. ²⁰Йәһудийларниң Әйса Мәсиһкә ишиниши үчүн, йәһудийлар арисида болғинимда йәһудийлардәк яшаватимән. Тәврат қануниниң илкидин азат қилинған болсамму, Тәврат қануниниң илкидә яшайдиғанларниң Әйса Мәсиһкә ишиниши үчүн, шу кишиләрдәк яшаватимән. ²¹Шуниңға охшаш, Тәврат қануни билән мунасивити йоқ йәһудий әмәсләр арисида болғинимда, шу киши­ләргә охшаш яшаватимән. Бу Худаниң қанунидин чәтнәп кәттим дегән­лик әмәс, чүнки мән Әйса Мәсиһниң қануниға бойсунуп яшавати­мән. ²²Худа тоғрисидики билимни тонуп йәтмигәнликтин виждани асанла азаплинидиған мәсиһийләрниң арисида уларға охшаш яшавати­мән. Бундақ қилишимдики мәхсәт, уларниң ишәнч­ини мустәһкәм­ләштур. Барлиқ чариләрни ишлитип техиму көп киши­ләр­ниң қутқузу­луши үчүн, мәйли мән қандақла кишиләрниң арисида болай, Худа мәнъий қилмиғанла болса, шу кишиләрниң адәтлири бойичә яшаймән. ²³Мән техиму көп кишиләрниң бу Хуш Хәвәрни қобул қилип, униңдин келиди­ған бәхиттин мән билән биллә тәң һөзүрли­ниши үчүн, бу ишларни қиливатимән.

²⁴Жүгрәш мусабиқисигә чүшкәнләрниң һәммиси жүгригән болсиму, мукапатни ялғуз бирла кишиниң алидиғанлиғини билисиләр. Силәрму Худаниң мукапитиға еришиш үчүн йеңип чиққан тәнһәрикәтчидәк жүгришиңлар керәк. ²⁵Мусабиқигә чүшкән һәр бир тәнһәрикәтчи вақитлиқ мукапатқа егә болуш үчүн қаттиқ мәшиқ қилиду. Биз болсақ, мәңгү чиримайдиған мукапатқа егә болуш үчүн мәшиқ қилимиз. ²⁶Шуниң үчүн мән нишансиз жүгрәватқан кишидәк жүгрәватқиним йоқ. Шундақла худди боксчиға охшаш атқан муштумни бош кәткүзү­ватқиним йоқ. ²⁷Хуш Хәвәрни йәткүзүп болғандин кейин, Худаниң алдида мукапатқа еришишкә лайиқ әмәс болуп қалмаслиғим үчүн, тенимни етиқат йолида яшашқа қаттиқ көндүрүп, өзәмни тизгин­ләватимән.

10

Бутпәрәсликтин һошияр болуңлар

^1-2Қериндашлар, Муса пәйғәмбәр заманидики әҗдатлири­мизниң Мисирдин чиққанда чөл-баяванда бешидин өткүзгән кәчүрмишлирини толуқ чүшинишиңларни үмүт қилимән. Уларниң һәммиси шу чағда Худа ата қилған йол башлиғучи булутниң йетәкли­ши астида болуп, Худаниң мөҗүзиси арқилиқ Қизил деңиздин сақ-саламәт меңип өтти. Уларниң Қизил деңиздин өтүши худди мәсиһий­ләрниң чөмүлдүрүшни қобул қилғинидәк болуп, уларниң һәммиси Муса пәйғәмбәргә әгәшкүчиләрдин болди. ^3-4Уларниң һәммиси Худа ата қилған охшаш бир йемәкликни йегән вә «роһий таштин» чиққан охшаш бир суни ичкән. Уларға һәмра болуп кәлгән бу «роһий таш» дәл Әйса Мәсиһ еди. ⁵Шундақтиму уларниң көпинчиси Худани хурсән қилмиди. Шуңа улар өлүп, җәсәтлири чөл-баяванда қалди.

⁶Улардәк яман ишларға берилмәслигимиз үчүн, бу вақиәләрдин ибрәт елишимиз керәк. ⁷Силәр уларниң бәзилиридәк бутқа ибадәт қилидиғанлардин болмаңлар. Худди Муқәддәс Язмиларда йезилған­дәк, өзлири ибадәт қилидиған бутларни хошал қилиш үчүн, «улар кейин олтирип халиғиничә йәп-ичишип, кәйп-сапа қилишти». ⁸Биз уларниң бәзилиридәк җинсий әхлақсизлиқ қилмайли. Улар мана шундақ қилип, жигирмә үч миңи бир күндила һалак болди. ⁹Биз уларниң бәзилиридәк мәхсәтлик һалда гуна қилип, Рәббимиз бизни җазаламду яки җазалимамду, дәп Уни синимайли. Шу чағда ундақ қилғанларни зәһәрлик иланлар чеқип өлтүргән еди. ¹⁰Биз уларниң бәзилиридәк Худадин нарази болуп, Униңдин рәнҗимәйли. Шу чағда, бундақ қилғанлар Худа әвәткән җан алғучи периштә тәрипидин өлтүрүлгән еди. ¹¹Бу вақиәләр бизләргә савақ болуш үчүн уларниң бешиға кәлгән еди. Шундақла бу вақиәләр ахир заманда яшаватқан бизләрниң улардәк болуп қалмаслиғимиз һәққидә агаһландуруш үчүн хатириләнгән еди. ¹²Шуниң үчүн өзини ишәнчтә пут тирәп турува­тимән, дәп һесаплайдиғанлар жиқилип чүшүштин пәхәс болсун. ¹³Силәр дуч кәлгән синақларға башқа адәмләрму охшаш дуч кәлгән. Худа ишәнчликтур! У силәрни бәрдашлиқ бериш чекиңлардин һалқи­ған синақларға учратмайду. Худа силәрниң синаққа дуч кәлгәндә пут тирәп туралишиңлар үчүн, аздурулуштин сақлиниш йолини ечип бериду.

¹⁴Шу сәвәптин, қәдирлик қериндашлирим, бутпәрәсликтин сақли­ниң­лар. ¹⁵Силәрни әқил-һоши җайида кишиләр дәп қарап, буни ейтиватимән. Ейтқанлиримға өзәңлар баһа бериңлар. ¹⁶Биз Рәббимиз­ни хатириләш үчүн бир дәстиханда җәм болуп, Худаға шүкүр ейтип җамдики шарапни ичкәндә вә бир нанни бөлүшүп йегәндә, Әйса Мәсиһниң биз үчүн қурван болған тени вә қениниң һесавиға кәлгән илтипатидин ортақ һөзүрлинимиз. ¹⁷Биз мәсиһийләр көп болсақму, һәммимиз бирла нанни бөлүшүп йегәнлигимиз үчүн, роһий җәһәттә бир тән болимиз.

¹⁸Исраилларға қараңлар, улар Йерусалимдики чоң ибадәтханида Худаға қурванлиқ қилинған гөшни йейиш билән ибадитини ипади­ләйду. ¹⁹Мән бундақ дейиш арқилиқ «Бутқа атап қурванлиқ қилинған нәрсиниң бирәр әһмийити бар» яки «Бут һәқиқий Худа» демәкчи­мәнму? ²⁰Һәргиз ундақ әмәс! Демәкчи болғиним шуки, бутпәрәсләр қурванлиқлирини Худаға әмәс, җинларға атайду. Силәрниң җинлар билән шерик болушуңларни халимаймән. ²¹Силәр һәм Рәббимизниң җамидикидин, һәм җинларниң җамидикидин ичсәңлар болмайду. Һәм Рәббимизниң дәстихинида, һәм җинларниң дәстихинида җәм болсаңлар болмайду. ²²Бундақ қилсақ, Рәббимизниң ғәзивини қозғай­миз. Униң җазалишидин қечип қутулушқа күчимиз йетәмду?!

²³Бәзиләр: «Худа тәрипидин мәнъий қилинмиған болса, немә қилимән десәм, өз ихтиярим», дейиши мүмкин. Лекин һәммә иш пайдилиқ болувәрмәйду. «Немә қилимән десәм, өз ихтиярим», дегән бу сөз тоғра болсиму, лекин һәммә иш қериндашлириниң ишәнч җәһәттә күчлүк болуп йетилишигә ярдәм берәлмәйду. ²⁴Һәр ким пәқәт өз мәнпийитинила әмәс, башқиларниңму мәнпийитини көзлисун.

²⁵Гөш дукинида сетилған гөшләрни бутқа атап нәзир қилинғанму яки қилинмиғанму, дәп сүрүштүрүп жүрмәй, пак виждан билән йәвериңлар. ²⁶Чүнки Муқәддәс Язмиларда йезилғинидәк: «Йәр йүзи вә униңдики һәммә нәрсә Рәббимизгә тәәллуқтур». ²⁷Әгәр Әйса Мәсиһкә ишәнмигән бир киши силәрни зияпәткә чақирса вә силәрму бармақчи болсаңлар, алдиңларға қоюлған һәммә нәрсини бутқа атап нәзир қилинғанму яки қилинмиғанму, дәп сүрүштүрмәй, пак виждан билән йәвериңлар. ²⁸Лекин башқа бири силәргә: «Бу бутқа атап қурванлиқ қилинған гөш» десә, у кишиниң ишәнчини ойлап бу гөшни йемәңлар. Чүнки бу гөшни йейиш униң нәзәридә гуна болиду. ²⁹Бу йәрдә силәрниң вижданиңларни әмәс, бәлки у кишиниң вижданини демәкчимән.

Ундақта, немә үчүн башқиларниң виждани мениң әркинлигимни чәклисун? ³⁰Әгәр мән Худаға шүкүр ейтип бундақ зияпәткә қатнашсам, йәнә немә үчүн шүкүр ейтип йегән бу йемәклигим сәвәвидин әйипли­нишкә учришим керәк? ³¹Муһими немә йәп, немә ичишиңлар, қандақла иш қилишиңлардин қәтъий нәзәр, уни пәқәт Худаниң улуқлиниши үчүн қилиңлар. ³²Башқиларни, мәйли улар йәһудийлар, йәһудий әмәсләр яки Худаға мәнсүп җамаәттики мәсиһийләр болсун, гунаға башлайдиған ишни қилмаңлар. ³³Өзәмму силәргә дегәнлирим бойичә иш қилимән. Мән һәр қайси җәһәттин һәммә адәмни хурсән қилишқа тиришимән. Чүнки мән өз мәнпийитим үчүн әмәс, бәлки көпчиликниң қутқузулуши үчүн уларниң мәнпийитини көзләймән.

11

¹Мән Әйса Мәсиһни өзәмгә үлгә қилғинимдәк, силәрму мени өзәң­ларға үлгә қилиңлар.

Ибадәт қаидилири

²Дайим мени әсләп турғанлиғиңлар вә мән силәргә йәткүзгән тәлим­ләргә әмәл қилғанлиғиңлар үчүн силәрни махтаймән. ³Лекин шуниму билишиңларни үмүт қилимәнки, һәммә әрниң беши Әйса Мәсиһтур. Аялниң беши әр, Әйса Мәсиһниң беши болса Худадур. ⁴Шуңа ибадәткә қатнашқанда, бир әр бешиға бир немә артип дуа қилса яки Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзсә, у өз беши болған Әйса Мәсиһкә һөрмәтсизлик қилған болиду. ⁵Бир аял бешиға бир нәрсә артмай дуа қилса яки Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзсә, уму өз беши, йәни өз еригә һөрмәтсизлик қилған болиду. Бундақ аялниң чечи чүшириветилгән аялдин пәрқи йоқтур. ⁶Әгәр аял бешиға бир нәрсә артишни халимиса, ундақта у чечини кәскүзүвәтсун. Һалбуки, бир аялниң чечиниң кесилиши яки чүширилиши номус иш болған екән, ундақта у аял ибадәткә қатнашқанда бешиға бир немә артсун. ⁷Әрләр болса ибадәткә қатнашқанда, бешиға бир нәрсә артмаслиғи керәк. Чүнки әр Худаниң обризида яритилған болуп, Худаниң шан-шәривини әкис әттүриду. Аял болса әрниң шан-шәривини әкис әттүриду. ⁸Чүнки инсан яритилған чағда, әр аялдин әмәс, аял әрдин яритилған. ⁹Шундақла әр аял үчүн әмәс, аял әр үчүн яритилған. ¹⁰Шуниң үчүн аялларниң бешиға бир нәрсә артиш яки артмаслиқ һоқуқи бар болсиму, буни мувапиқ ишләтсун.^* Бу һәм периштәләр үчүндур. ¹¹Һалбуки, Рәббимизгә бағланған йеңи һаятимизда аяллар әрләрдин мустәқил әмәс, әрләрму аяллардин мустәқил әмәс. ¹²Чүнки аял әрдин яритилған болсиму, лекин әрму аялдин туғулиду. Һәр иккилиси пүткүл мәвҗудатни яратқан Худа тәрипидин яритилған.

¹³Силәр өзәңлар ейтиңларчу, аялларниң бешиға бир нәрсә артмай туруп, Худаға дуа қилиши тоғриму? ¹⁴Силәр әрләрниң узун чач қоюшиниң өзлири үчүн номус екәнлигини тәбиий һалда билисиләрғу? ¹⁵Лекин аялларниң узун чечи Худаниң уларға япқуч қилип бәргән гөзәллигидур. ¹⁶Әгәр кимду-ким бу сөзләргә қарши чиқса, мән шун­дақ дәләләймәнки, бу биз әзәлдин әмәл қилип келиватқан қаидә. Худаға мәнсүп болған һәр қайси җамаәтму буни тоғра, дәп қарайду.

Рәббимизни хатириләш үчүн җәм болидиған дәстихан

¹⁷Төвәндики ишларға кәлсәк, мән бу тоғрисида силәрни махтал­маймән. Чүнки силәрниң җәм болушуңларниң пайдисидин зийини көп болуватиду. ¹⁸Биринчидин, силәр ибадәткә җәм болғиниңларда, араңларда груһларға бөлүнүшләр болғанлиғини аңлидим. Бу гәпкә қисмән ишәндим. ¹⁹Араңларда бөлүнүшләрниң пәйда болушидин сақланғили болмайду. Лекин мошундақ болғанда, зади кимниң Худани хурсән қилидиғанлиғини көрүвалғили болиду. ²⁰Силәр Рәббимизни хатириләш мәхситидә бир дәстиханға җәм болимиз, дәйсиләр. Әмәлиятта буниң үчүн җәм болмайдикәнсиләр. ²¹Чүнки силәр бир-бириңларни күтмәй, өзәңлар елип кәлгән тамақни өзәңлар йәверидикәнсиләрдә, бәзиләр қанғичә йәп-ичидикән, йәнә бәзиләр ач қалидикән. ²²Йәп-ичишкә өз өйлириңлар бар әмәсму? Яки бу йәргә Худаға мәнсүп болған мәсиһийләр җамаитини көзгә илмай, йәйдиған нәрсиси йоқларни хиҗаләт қилишқа җәм болдуңларму? Силәргә немә десәм болар? Силәрни махтайму? Яқ, бу ишта силәрни һәргиз махталмаймән!

²³Рәббимизниң дәстихини тоғрилиқ мән силәргә йәткүзгән тәлим­ләрни Рәббимиздин алғанмән. Рәббимиз Әйса сатқун тәрипидин тутуп берилгән кечә қолиға бир нан елип, ²⁴Худаға шүкүр ейтип, нанни уштуп туруп: «Бу Мениң силәр үчүн пида болидиған тенимдур. Мени әсләп туруш үчүн буниңдин йәңлар», деди. ²⁵Худди шуниңдәк, тамақтин кейин У йәнә җамни қолиға елип: «Бу җамдики шарап Мениң қеним билән түзүлидиған Худаниң Йеңи келишиминиң бәлгүсидур. Һәр қетим бундақ шараптин ичкиниңларда Мени әсләп туруңлар», деди. ²⁶Шуниң үчүн таки Рәббимиз қайтип кәлгичә, һәр қетим бу нандин йегиниңларда вә һәр қетим бу җамдикидин ичкиниңларда, Рәббимизниң қурван болғанлиғини җакалиған болисиләр.

²⁷Шуниң үчүн Рәббимизниң дәстихинида җәм болған һәр бир киши намувапиқ һалда нандин йәп, җамдикидин ичсә, у Рәббимизниң биз үчүн қурван қилған тени вә аққузған қениға үз келәлмәйдиған гуна қилған болиду. ²⁸Шуңа һәр ким авал бу ишлар үстидә өз-өзини тәкшүрүп көрсун. Андин нандин йәп, җамдикидин ичсун. ²⁹Чүнки мәсиһийләр Рәббимизниң дәстихинида җәм болуш билән өзлириниң Әйса Мәсиһниң тени екәнлигини ипадиләйду.^* Буни пәриқләндүрмәй туруп, нандин йегән вә җамдикидин ичкән киши өзини Худаниң җазасиға мәһкүм қилиду. ³⁰Мана шу сәвәптин бир мунчиңлар җисма­ний җәһәттин һалсиз вә ағриқ болуп қалдиңлар, һәтта бәзиләр өлүп кәтти. ³¹Әгәр өз-өзимизни тәкшүргән болсақ едуқ, бундақ җазаларға учримиған болаттуқ. ³²Лекин гунаға толған бу дунияниң адәмлири билән бирликтә җазаланмаслиғимиз үчүн, Рәббимиз бизни мошундақ җазалап тәрбийиләватиду.

³³Шуңа, қериндашлар, Рәббимизни хатириләш мәхситидә бир дәсти­ханда җәм болуш үчүн бир йәргә жиғилғиниңларда, һәммиси толуқ кәлгичә бир-бириңларни күтүңлар. ³⁴Бундақ жиғилиш силәр­ниң җазаға учришиңларға сәвәп болуп қалмаслиғи үчүн, қосиғи ачлар қосиғини өйидә тойдуруп кәлсун. Башқа мәсилиләргә кәлсәк, йениңларға барғинимда сөзлишимиз.

12

Муқәддәс Роһ ата қилған һәдийәләр

¹Қериндашлар, Муқәддәс Роһ ата қилған һәдийәләргә кәлсәк, буларни толуқ чүшинишиңларни халаймән. ²Силәргә мәлум­ки, силәр Әйса Мәсиһкә ишиништин илгири аздурулуп, җансиз бутларға ибадәт қилдиңлар. ³Шуңа йәнә аздурулуп кәтмәслигиңлар үчүн шуни билишиңларни халаймәнки, Худаниң Роһиниң йетәкчили­гидә сөзлигән һәр қандақ киши: «Әйсаға ләнәт!» демәйду. Муқәддәс Роһниң йетәкчилигисизму һеч ким: «Әйса Мәсиһ мениң Рәббимдур», дәләлмәйду.

⁴Муқәддәс Роһ ата қилған һәдийәләр хилму-хилдур, лекин бу һәдийә­ләрни ата қилғучи Муқәддәс Роһ бирдур. ⁵Рәббимиз үчүн қилинидиған хизмәтләр хилму-хилдур, лекин биз хизмәт қилидиған Рәббимиз бирдур. ⁶Худаниң бизниң һаятимизда қиливатқан ишлири хилму-хилдур, лекин биз арқилиқ уларни қиливатқан Худа бирдур. ⁷Пүтүн җамаәтниң мәнпийити үчүн Муқәддәс Роһ һәр биримизгә алаһидә қабилийәт ата қилиду. ⁸Муқәддәс Роһ бир кишигә әқиланә сөз қилиш қабилийитини бериду. Йәнә бир кишигә болса, бирәр иш тоғрилиқ Худадин кәлгән алаһидә билим бериду. ⁹Охшашла шу Муқәддәс Роһ биригә Худаға болған алаһидә ишәнч, йәнә биригә кесәлләрни сақайтиш қудритини бериду. ¹⁰Йәнә шу Роһ биригә мөҗүзиләр яритиш қабилийитини бәрсә, йәнә биригә Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүш қабилийитини бериду. Биригә бирсиниң йәткүзгән сөзлириниң Муқәддәс Роһтин кәлгән яки кәлмигәнлигини пәриқ­ләндүрүш, биригә өзигә намәлум болған тилларда сөзләш, йәнә биригә болса бу тилларни чүшәндүрүш қабилийитини бериду. ¹¹Бу қабилийәтләрниң һәммисини жүрүштүргән бирдин-бир Муқәддәс Роһтур. Муқәддәс Роһ Өз ирадиси бойичә бу қабилийәтләрни һәр бир кишигә айрим-айрим тәхсим қилип бериду.

Мәсиһийләр җамаити Әйса Мәсиһниң тенидур

¹²Гәрчә бизниң тенимиздики әзалар көп болсиму, улар өз ара қошулуп бирла тәнни тәшкил қилиду. Шуниңдәк Әйса Мәсиһниң тени, йәни мәсиһийләр җамаити нурғун мәсиһийләрдин тәшкил тапқан болуп, уларму бирла тәндур. ¹³Чүнки йәһудий яки йәһудий әмәс болсун, қул яки әркин адәм болсун, һәммимиз охшаш Муқәд­дәс Роһ тәрипидин чөмүлдүрүлүп, бир тәнниң, йәни Әйса Мәсиһниң тениниң тәркивий қисми болуп, Муқәддәс Роһтин һөзүрләндуқ.

¹⁴Тән бирла әзадин әмәс, нурғун әзалардин тәшкил тапиду. ¹⁵Әгәр пут: «Қол болмиғанлиғим үчүн тәнгә мәнсүп әмәсмән» десә, бу уни тәндин айриветәләмду? ¹⁶Әгәр қулақ: «Көз болмиғанлиғим үчүн тәнгә мәнсүп әмәсмән» десә, буму уни тәндин айриветәләмду? ¹⁷Пүтүн тән көз болса, у қандақму аңлалайду? Пүтүн тән қулақ болса, у пурақни қандақму сезәләйду? ¹⁸Һалбуки, Худа тенимиздики һәр бир әзани Өз хаһиши бойичә орунлаштурған. ¹⁹Әгәр һәммиси охшаш бирла әза болған болса, уни қандақму тән дегили болатти? ²⁰Әмәлиятта әза көп болсиму, лекин пәқәт бир тәннила тәшкил қилиду.

²¹Шуңа көз қолға: «Саңа еһтияҗим йоқ», дәләлмәйду. Яки баш путқа: «Силәргә еһтияҗим йоқ», дәләлмәйду. ²²Дәл әксичә тәнниң аҗиз дәп һесапланған әзалири кам болса болмайду. ²³Тәнниң әпсиз дәп қаралған әзалириға техиму көпирәк әһмийәт беримиз. Уятлиқ дәп қаралған әзалиримизни техиму диққәт-етивар билән япимиз. ²⁴Уятлиқ болмиған әзалиримизни йошурушниң һаҗити йоқтур. Худа тенимиздики қәдри аз дәп һесапланған әзаларниң техиму қәдирли­ниши үчүн, шундақ орунлаштурған. ²⁵Буниңдики мәхсәт, тәндә парчили­ниш болмисун, әксичә әзалар бир-биригә охшаш етивар бәрсун, дегәндин ибарәт. ²⁶Әгәр бир әзаға дәрт кәлсә, пүткүл әзалар тәң дәрт тартиду, бир әза қәдирләнсә, пүткүл әзалар тәң хошал болиду.

²⁷Демәк, һәммиңлар Әйса Мәсиһниң тенини тәшкил қилғансиләр. Һәр бириңлар бу тәнниң охшимиған айрим-айрим әзасисиләр. ²⁸Шуңа Худа мәсиһийләр җамаитидә башта әлчиләрни, иккинчисигә Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзгүчиләрни, үчинчисигә Худа тоғрисида тәлим бәргүчиләрни, униңдин кейин мөҗүзә көрсәткүчи­ләрни, кесәлләрни сақайтиш қабилийитигә егә болғанларни, башқиларға ярдәм бәргүчиләрни, башқуруш қабилийити болғанларни һәм өзлиригә намәлум болған тилларда сөзләләйдиғанларни тайин­лиди. ²⁹Мәсиһийләрниң һәммиси әлчиму? Һәммиси Худаниң пәйғәм­бәр­лик сөзини йәткүзгүчиму? Һәммиси тәлим бәргүчиму? Һәммиси мөҗүзә көрсәткүчиму? ³⁰Һәммиси кесәлләрни сақайтиш қабилийи­тигә егиму? Һәммиси өзлиригә намәлум болған тилларда сөзләләмду? Һәммиси бу тилларниң мәнасини чүшәндүрәләмду? Яқ, әлвәттә ундақ әмәс. ³¹Силәр көпчилик үчүн әң пайдилиқ болған қабилийәт­ләргә интилиңлар. Лекин силәрниң бу қабилийәтләрни яхши ишлитишиңлар үчүн, мән авал силәргә һәммидин яхши бир йолни көрситәй.

13

Меһир-муһәббәт һәммидин улуқтур

¹Гәрчә мән йәр-йүзидики һәр қандақ тилда, һәтта периш­тәләрниң тиллирида сөзләлисәмму, лекин башқиларға меһир-муһәббитим болмиса, сөзлирим қулаққа хуш яқмайдиған дақа-думбақ яки йеқимсиз қоңғурақ авазидәк болуп қалиду. ²Гәрчә Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүш қабилийитим болсиму, дунияниң пүткүл сирлирини билсәмму, Худадин кәлгән алаһидә билимләргә егә болсамму вә тағларни орнидин қозғиталайдиған камил ишәнчим болсиму, лекин башқиларға меһир-муһәббитим болмиса, һеч немигә әрзимәс бир адәм болуп қалимән. ³Гәрчә пүтүн мелимни сәдиқә қилип беривәтсәмму, һәтта Худаниң хизмитидә җенимни қурван қилип, тенимниң отта көйдүрүлүшигә рази болсамму, лекин башқи­ларға меһир-муһәббитим болмиса, бу қилғанлиримизниң маңа һеч пайдиси йоқтур.

⁴Меһир-муһәббәт сәвирчан вә меһривандур. Меһир-муһәббәт көрәл­мәслик қилмайду, махтанчақлиқ вә тәкәббурлуқму қилмайду. ⁵Меһир-муһәббәт әдәпсизлик қилмайду, шәхсий мәнпийәтни көзлимәйду, асан аччиқланмайду вә адавәт сақлимайду. ⁶Меһир-муһәббәт наһәқчи­ликтин хурсән болмайду, әксичә һәқиқәттин хошал болиду. ⁷Меһир-муһәббәт һәммигә бәрдашлиқ бериду, һәммигә ишәнч билән қарайду, һәммә ишта үмүтвар вә чидамлиқ болиду.

⁸Меһир-муһәббәт мәңгү давамлишиду. Лекин Худаниң пәйғәм­бәрлик сөзини йәткүзидиған қабилийәт болса һаман ахирлишиду. Муқәддәс Роһниң күчи билән өзигә намәлум болған тилда сөзләш ахир тохтайду, Худадин кәлгән алаһидә билимләрму ахирлишиду. ⁹Чүнки бу алаһидә билимләр чәкликтур. Шундақла Худаниң пәйғәм­бәр­лик сөзини йәткүзүш қабилийитимизму чәкликтур. ¹⁰Бу дунияниң ахирлишиши кәлгәндә, бундақ чәклик қабилийәтләрниңму һаҗити қалмайду. ¹¹Бу худди балилиқ вақтимизда балиларчә сөзләп, балиларчә ойлап, балиларчә муһакимә қилип, чоң болғинимизда балилиғимизни ташлиғинимизға охшаштур. ¹²Биз сус көрүнидиған әйнәк арқилиқ көрүватқанлиғимиз үчүн, һәммә нәрсини ғува көримиз. Лекин кәлгүсидә болса йүзму-йүз көримиз. Һазир мениң Худа тоғрисида билидиғиним чәкликтур, у вақит йетип кәлгәндә, Худа мени толуқ билгәндәк, мәнму һәммини толуқ билидиған болимән. ¹³Мана бу дунияда ишәнч, үмүт вә меһир-муһәббәттин ибарәт бу үчи давамлиқ моҗут болуп туриду. Буларниң ичидә әң улуқ болғини меһир-муһәббәттур.

14

Муқәддәс Роһ ата қилған һәдийәләрдин пайдилиниш

¹Шуңа меһир-муһәббәтлик болушқа интилиңлар һәм Муқәд­дәс Роһ ата қилған һәдийәләргә, болупму Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүш қабилийитигә қизғинлиқ билән интилиңлар. ²Бир киши Муқәддәс Роһниң күчи билән өзигә намәлум болған тилда сөзлисә, у башқиларға әмәс, бәлки Худаға сөзләйду. Чүнки униң сөзини һеч ким чүшинәлмәйду. У Муқәддәс Роһниң күчи билән түрлүк сирлиқ ишларни сөзләйду. ³Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзгүчиләр болса, башқиларниң ишәнчтә өсүп йетилиши, илһамлиниши вә тәсәлла тепиши үчүн сөзләйду. ⁴Намәлум тилда сөзлигүчи ишәнчтә өз-өзини йетилдүриду. Лекин Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзгүчи болса, пүтүн мәсиһийләр җамаитиниң ишәнчтә йетилишигә ярдәм бериду. ⁵Һәммиңларниң Муқәддәс Роһниң күчи билән өзәңларға намәлум болған тилларда сөзлишиңларни үмүт қилимән. Лекин силәрниң Худаниң пәйғәм­бәрлик сөзини йәткүзүшүңларни техиму үмүт қилимән. Чүнки намәлум болған тилларда сөзләнгән сөзләрни чүшәндүрүп, мәсиһий­ләр җамаитиниң ишәнчини йетилдүрүшигә ярдими болидиған бирәрси болмиса, у чағда намәлум тилларда сөзләштин, Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүш қабилийити көп әвзәл болиду.

⁶Әнди, қериндашлар, әгәр мән йениңларға берип, өз тилиңларда силәргә Худа тәрипидин ашкариланған һәқиқәтни, Худадин кәлгән алаһидә билим, пәйғәмбәрлик сөз яки бирәр тәлим йәткүзмәй, пәқәтла Муқәддәс Роһниң күчи билән бундақ намәлум тилда сөзли­сәм, силәргә немә пайдам болсун? ⁷Шуниңдәк аваз чиқиралайдиған җансиз нәрсиләр, мәсилән нәй яки чилтарму ениқ аһаң чиқармиса, һеч ким униң челиниватқан музыка екәнлигини биләлмәйдиғу? ⁸Җәң канийи­му бәлгүлүк бир аһаңда челинмиса, һеч ким җәңгә һазир­лан­майдиғу? ⁹Шуниңдәк, силәрму чүшинишлик тилда сөзлими­сәңлар, немә демәк­чи болғиниңларни ким чүшинәләйду? У чағда һаваға гәп қилғандәк болисиләр. ¹⁰Шүбһисизки, дунияда хилму-хил тиллар бар һәм уларниң һеч қайсиси чүшиниксиз әмәс. ¹¹Бирақ мәлум бир адәм­ниң тилини чүшәнмисәм, у маңа ят болиду, мәнму униңға ят болимән. ¹²Шуңа силәр Муқәддәс Роһ ата қилған қабилийәтләргә егә болушқа қизғин­лиқ билән интилгән екәнсиләр, мәсиһийләр җамаитиниң ишән­чтә йетилилишигә ярдәм беридиған қабилийәтләрни егиләшкә техиму көп интилиңлар.

¹³Шуңа өзигә намәлум болған тилда сөзләләйдиған киши өзиниң сөзлигәнлирини чүшәндүрүш қабилийитигә егә болуш үчүн дуа қилсун. ¹⁴Чүнки бир киши ундақ тилда дуа қилса, униң роһи Муқәддәс Роһ арқилиқ Худаға дуа қилған болиду. Лекин у өз әқил-идриги билән бу дуани чүшинәлмәйду. ¹⁵Ундақта, у қандақ қилиши керәк? У бәзидә Муқәддәс Роһ арқилиқ бундақ тилда сөзләш билән, бәзидә әқил-идриги билән дуа қилсун. Шундақла у бәзидә Муқәддәс Роһ арқилиқ, бәзидә әқил-идриги билән Худаға мәдһийә нахшилирини ейтсун. ¹⁶Әгәр Муқәддәс Роһ арқилиқ өзәңгә намәлум болған бундақ тилдила Худаға шүкүр ейтсаң, җамаәт сениң немә даватқанлиғиңни чүшәнмәй, ейтқан шүкүр дуалириңға қандақму: «Амин» дәләлисун? ¹⁷Шуңа сән һәр қанчә яхши шүкүр ейтсаңму, лекин бу дуалар һеч кимниң ишәнчтә йетилишигә ярдәм берәлмәйду. ¹⁸Мән бундақ намә­лум тилда шәхсән һәммиңлардин көп сөзләйдиғанлиғим үчүн, Худаға шүкүр ейтимән. ¹⁹Лекин мәсиһийләр җамаитидә башқиларниң тәлим елиши үчүн, намәлум тилда он миң еғиз сөзлигәндин көрә, һәммә адәм чүшинидиған тилда бәш еғиз сөзлигиним яхшидур.

²⁰Қериндашлар, яманлиқ қилишни билмәйдиған сәбий балилардәк болуңлар, лекин бу ишларға кәлгәндә ой-пикирлириңлар кичик бали­лар­дәк әмәс, бәлки чоңлардәк болсун. ²¹Муқәддәс Язмиларда Худа мундақ дегән:

«Ғәйри тилларда сөзләйдиғанлар арқилиқ,

Ят милләтләрниң еғизи арқилиқ сөзләймән хәлқимгә.

Бирақ улар йәнила бойсунмас Маңа».^*

²²Бу айәттин қариғанда, өзигә намәлум болған тилда сөзләш Худа­ниң Өзигә ишинидиғанларға әмәс, бәлки ишәнмәйдиғанларға қаритил­ған бир бәлгүсидур. Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүш болса, Худаниң Өзигә ишәнмәйдиғанларға әмәс, бәлки ишинидиғанларға қаритилған Худаниң улар билән биллә екәнлигиниң бир бәлгүсидур. ²³Әгәр пүтүн мәсиһий җамаитиңлар җәм болуп, һәммә адәм өз алдиға бундақ намәлум тилда сөзләвәргәндә, буниңдин хәвири болмиғанлар яки Әйса Мәсиһкә ишәнмәйдиғанлар араңларға кирип қалса, «Силәр сараң болуп қапсиләр!» дейишмәмду? ²⁴Лекин мәсиһий җамаитиңлар охшаш бир тилда Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүватқанда, ишәнмигән яки әһвалдин хәвири болмиған бири араңларға кирип қалса, у һәммиңларниң ейтқан сөзлириңлардин өзиниң гунакар екәнли­гини чүшинип, виждани азаплиниду. ²⁵Ичидики йошурун ой-пикирлири ашкарилинип, буниң билән «Худа һәқиқәтән силәр билән биллә екән», дәп етирап қилип, йәргә баш қоюп Худаға сәҗдә қилиду.

Мәсиһийләр җамаити әмәл қилишқа тегишлик қаидиләр

²⁶Қериндашлар, мән хуласә қилай, силәр Худаға ибадәт қилиш үчүн бир йәргә җәм болғиниңларда, бәзилириңлар мәдһийә нахшилирини ейтисиләр, бәзилириңлар тәлим берисиләр, бәзилириңлар Худаниң аянини йәткүзисиләр, бәзилириңлар өзәңларға намәлум болған тилда сөзләйсиләр, башқилар болса бу тилни чүшәндүриду. Һәммә иш җамаәтниң ишәнчини йетилдүрүш үчүн болсун. ²⁷Әгәр өзигә намәлум болған тилда сөзлимәкчи болғанлар болса, әң көп болғанда икки яки үч киши новәт билән сөзлисун. Башқа бири бу сөзләрни чүшәндүрсун. ²⁸Жиғилишиңларда буни чүшәндүрәләйдиған киши болмиса, улар җамаәттә бундақ тилда сөзлимәй, өз-өзигә вә Худаға сөзлисун. ²⁹Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзүштиму икки яки үч киши сөзлисун, башқилар уларниң сөзлигәнлириниң Худадин кәлгән яки кәлмигәнлигини пәриқ әтсун. ³⁰Бу жиғилишта олтар­ған­ларниң биригә Худадин бир аян кәлсә, сөзләватқан киши җим болуп, новәтни униңға бәрсун. ³¹Чүнки һәммиңларниң тәлим елишиң­­лар вә илһамландурулушиңлар үчүн, Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзгүчиләрниң һәммиси пәйғәмбәрлик сөзни новәт билән йәткүзсә болиду. ³²Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзидиған адәм өзини тутувелип, новәт күтүп туралайду. ³³Җәм болуп ибадәт қилғиниңларда қалаймиқанчилиқ болмисун. Чүнки Худа қалаймиқан­чилиқ салғучи әмәс, бәлки тиничлиқ бәргүчидур. Мән билидиған һәр қайси мәсиһий­ләр җамаити әйнә шундақтур.

³⁴Аяллар җамаәт жиғилишлирида қалаймиқан сөзләшмәй, шүк олтар­сун. Чүнки уларниң шундақ сөзлишигә рухсәт қилинмиған. Тәврат қанунида бәлгүләнгәндәк, улар тәртипкә риайә қилсун. ³⁵Улар билмәкчи болған бирәр нәрсә болса, өйдә өз әрлиридин сорисун. Чүнки жиғилишта тәртипни бузуп сөзләш аялларға ярашмайду.

³⁶Худа тоғрисидики тәлимни силәр өзәңлардин чиққан яки ялғуз силәргила йетип кәлгән, дәп ойлайдикәнсиләр. Бу дурус әмәс! ³⁷Әгәр силәрдин бириңлар өзини Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткүзгүчи яки ишәнч җәһәттә йетилгән дәп қариса, у мениң силәргә язғанлиримниң Рәббимизниң әмри екәнлигини етирап қилиши керәк. ³⁸Әгәр силәр бу әмиргә пәрва қилмисаңлар, силәрму Худа тәрипидин пәрва қилинмайсиләр.

³⁹Шуниң үчүн, қериндашлирим, Худаниң пәйғәмбәрлик сөзини йәткү­зүшкә қизғинлиқ билән интилиңлар. Муқәддәс Роһниң күчи билән өзәңларға намәлум болған тилда сөзләшниму чәклимәңлар. ⁴⁰Лекин һәммә иш тәртип-қаидилик болсун.

15

Әйса Мәсиһниң тирилиши

¹Қериндашлар, илгири мән силәргә йәткүзгән, силәрму қобул қилип, ишәнчиңларниң асаси қилған Хуш Хәвәрни есиңларға салмақчимән. ²Мән силәргә йәткүзгән Худаниң бу һәқиқитидә чиң турсаңлар, у арқилиқ қутқузулисиләр. Ундақ болмиғанда, бекарға ишәнгән болисиләр.

^3-4Мән қобул қилған әң муһим тәлимни силәргә йәткүздүм. Бу тәлим шуки, Муқәддәс Язмиларда алдин-ала йезилғинидәк, Әйса Мәсиһ гуналиримизниң кәчүрүлүши үчүн қурван болди. У дәпнә қилинип, үчинчи күни болғанда өлүмдин тирилип, ⁵авал Петрусқа, андин кейин он икки әлчиниң ичидики башқиларғиму көрүнди. ⁶Кейин бирла вақитта бәш йүздин артуқ қериндашқа көрүнди. Бу қериндашларниң бәзилири аләмдин өткән болсиму, көпчилиги техи һаят. ^7-8Әйса Мәсиһ кейин иниси Яқупқа, униңдин кейин һәммә әлчиләргә, әң ахирида худди вақитсиз туғулған бовақтәк көрүмсиз болған маңиму көрүнди. ⁹Мән әлчиләрниң арисидики әң әрзимәс әлчимән һәм Худаниң җамаитигә зиянкәшлик қилғанлиғим үчүн, әлчи дәп атилишқиму лайиқ әмәсмән. ¹⁰Лекин һазир әлчи болушум Худаниң маңа көрсәткән меһир-шәпқити арқилиқ болди. Униң маңа қилған меһир-шәпқити бекарға кәтмиди. Чүнки Худаниң хизми­тидә әлчиләрниң һәммисидин көп әҗир сиңдүрдүм. Әмәлиятта мән өз күч-қабилийитим билән әмәс, бәлки маңа меһир-шәпқәт көрсәткән Худаниң күчи билән ишлидим. ¹¹Демәк, мәйли мән яки башқа әлчиләр болсун, һәммимизниң йәткүзгәнлири охшаш болуп, у дәл силәр ишинип қобул қилған Хуш Хәвәрдур.

Өлүп кәткән мәсиһийләрниң тирилиши

¹²Әйса Мәсиһниң өлүмдин тирилгәнлиги силәргә йәткүзүлгән туруп, йәнә немә үчүн араңларда бәзиләр «өлгәнләр қайта тирил­мәйду», дәйду? ¹³Әгәр өлгәнләр қайта тирилидиған иш болмиса, Әйса Мәсиһниң тирилишиму мүмкин болмиған болатти. ¹⁴Әйса Мәсиһ тирилмигән болса, бизниң йәткүзгән тәлимлиримиз вә силәрниң ишәнчиңлар бекар болуп кетәтти. ¹⁵Һәтта бизниң Худа тоғрисидики гувалиғимизму ялған болған болатти. Чүнки биз Худаниң Әйса Мәсиһни өлүмдин тирилдүргәнлигигә гувалиқ бәрдуқ. Әгәр һәқиқәтән өлүмдин тирилиш болмиса, Худаму Әйса Мәсиһни өлүмдин тирил­дүр­мигән болатти. ¹⁶Әгәр өлгәнләр қайта тирилидиған иш болмиса, Әйса Мәсиһниңму тирилиши мүмкин әмәс еди. ¹⁷Әйса Мәсиһ тирил­мигән болса, ишәнчиңлар әһмийәтсиз болуп, гунали­риңлар техичә кәчүрүл­мигән болатти. ¹⁸У чағда Әйса Мәсиһкә ишәнгән һәм түгәп кәткән қериндашларму дозаққа чүшкән болатти. ¹⁹Әгәр пәқәт бүгүнки һаят үчүнла Әйса Мәсиһкә үмүт бағлиған болсақ, у чағда биз бу дуниядики һәр қандақ бечарә кишиләрдинму бечарә болуп қалған болимиз.

²⁰Лекин әмәлиятта Әйса Мәсиһ өлүмдин тирилди. Униң тирилиши өлгәнләрниң қайта тирилидиғанлиғиға капаләтлик қилиду. ²¹Чүнки өлүм бир адәм, йәни Адәм ата арқилиқ дунияда пәйда болғинидәк, өлүмдин тирилишму бир Адәм, йәни Әйса Мәсиһ арқилиқ пәйда болди. ²²Пүткүл инсан Адәм атиниң әвлади болғанлиғи үчүн, униңға охшашла өлүмгә мәһкүм қилинди. Лекин Әйса Мәсиһкә мәнсүп болған бизләр Әйса Мәсиһкә охшаш өлүмдин тирилимиз. ²³Бирақ һәр бир адәмниң өз новити бар. Алди билән капаләтчи болған Әйса Мәсиһ тирилди, андин кейин Әйса Мәсиһ қайта кәлгәндә, Униңға мәнсүп болғанлар тирилиду. ²⁴Андин қиямәт күни келиду. Шу чағда Әйса Мәсиһ яман роһлардин ибарәт болған барлиқ һөкүмранлар, һоқуқдарлар вә күчлүкләрни йоқитип, Падишалиғини Атимиз Худаға тапшуруп бериду. ²⁵Әйса Мәсиһ пүткүл дүшмәнлирини мәғлуп қилип, уларни Өзиниң айиғи астида тиз пүктүргичә һөкүм сүрүши керәк. ²⁶Йоқитилидиған әң ахирқи дүшмән өлүмдур. ²⁷Муқәддәс Язмиларда: «Худа һәммини Униң айиғи астида тиз пүктүрди», дейилиду. Бу йәрдә ейтилған «Барлиғини Униң айиғи астида тиз пүктүрди» дегән сөзниң Худани өз ичигә алмайдиғанлиғи ениқтур. ²⁸Пүткүл мәвҗудат Әйса Мәсиһкә тиз пүккәндә, Худа Оғли, йәни Әйса Мәсиһму пүткүл мәвҗудатни Өзигә тиз пүктүрүп бәргән Худаға тиз пүкиду. Шу чағда Худа һәммигә нисбәтән һәқиқәтән башқурғучи болиду.

²⁹Өлүмдин тирилиш болмиса, бәзиләрниң өлгәнләр үчүн чөмүлдү­рүлүшини қандақ чүшиниш керәк? Өлгәнләр зади тирилмисә, кишиләрниң улар үчүн чөмүлдүрүлгини бекар болиду. ³⁰Биз немә үчүн һәр дайим өзимизни хәтәргә атаймиз? ³¹Мениң һәр күни өлүмгә дуч келиватқиним раст! Қериндашлар, Рәббимиз Әйса Мәсиһниң силәрниң һаятиңларда шундақ көп ишларни қилғанлиғи билән пәхирләнгинимниң растлиғиға охшаш, бу сөзүмниңму һәргиз ялған йери йоқтур. ³²Мән Әфәс шәһиридә жиртқуч һайванларға охшаш әшу дүшмәнләр билән елиштим. Өлүмдин тирилиш болмиса, мениң шундақ қилғинимниң немә пайдиси болатти? Әгәр өлгәнләр тирилмисә, ундақта «Бәри бир әтә өлүп кетидиған болғандин кейин, йәп-ичип жүрүвалайли» дегән сөз орунлуқ болатти!

³³Бундақ сөзләргә алданмаңлар, чүнки «Яман билән дост болсаң, яхши әхлақни бузар». ³⁴Әқил-һошуңларни жиғип, гуна қилиштин қол үзүңлар. Бәзилириңлар Худани техичә тонумайсиләр. Бу сөзни силәрни хиҗил болсун, дәп ейтиватимән.

Тирилгәндин кейинки тән

³⁵Лекин бәзиләр: «Өлгәнләр қандақ тирилиду? Әгәр өлгән адәм тирилсә, униң тени қандақ болиду?» дәп сориши мүмкин. ³⁶Немә дегән әхмиқанә соал! Өлгәнләрниң тирилиши худди уруқниң топиға ташлинип қурван болуп, қайта бих чиқирип, үнүп чиққиниға охшайду. ³⁷Дехан уруқни териғинида, үнүп чиқидиған өсүмлүк­ниң өзини әмәс, пәқәт уруғини, мәсилән буғдай яки башқа бир өсүмлүк­ниң уруғини терийду. ³⁸Худа болса Өз хаһиши бойичә әшу һәр бир уруқниң өз нәслигә хас тәнлирини бериду. ³⁹Һәр бир уруқниң тени охшаш болмиғандәк, һәммә җанлиқларниң тениму бир-биригә охшаш болмайду. Инсанларниң, һайванларниң, қушларниң вә белиқларниң тени бир-биригә охшаш әмәс. ⁴⁰Асманда җисимлар бар, йәрдиму җисимлар бар. Асмандики җисимларниң гөзәллиги башқидур, йәрдики җисимларниңму гөзәллиги башқидур. ⁴¹Қуяшниң гөзәллиги, айниң гөзәллиги вә юлтузларниң гөзәллигиму башқа-башқидур. Гөзәлликтә юлтузму юлтуздин пәриқлиниду.

⁴²Шуниңға охшаш тирилдүрүлгәндин кейинки тенимиз өлгәндин кейинки тенимизға охшимайду. Көмүлгән тенимиз чирип кетиду, лекин тирилдүрүлгән тенимиз болса мәңгү чиримайду. ⁴³Тенимиз шәрәпсиз һалда аҗизлиқта көмүлиду. Лекин шан-шәрәп вә қудрәттә тирилдүрүлиду. ⁴⁴Тенимиз җисманий тән һалитидә көмүлиду. Лекин алаһидә бир тән һалитидә тирилдүрүлиду. Бу дунияға хас җисманий тенимиз болғинидәк, у дунияға хас алаһидә тенимизму бар болиду. ⁴⁵Бу дунияға хас тән тоғрилиқ Муқәддәс Язмиларда: «Тунҗа инсан, йәни Адәм атиға һаятлиқ берилди», дәп йезилған. Ахирқи Адәм ата, йәни Әйса Мәсиһ болса, у дунияда яшишимиз үчүн бизгә мәңгүлүк һаят бәрди. ⁴⁶Әң авал пәйда болған тән у дунияға хас тән әмәс, бәлки бу дунияға хас тәндур. Кейин пәйда болған тән болса, у дунияға хас алаһидә бир тәндур. ⁴⁷Дәсләпки инсан йәрдин, йәни топидин яритилди. Кейинки Инсан, йәни Әйса Мәсиһ асмандин кәлди. ⁴⁸Бу дунияда яшаватқан инсанлар топидин яритилған Адәм атиға охшайду. Мәңгүлүк һаятқа еришидиғанлар болса, асмандин кәлгән Әйса Мәсиһ­кә охшайдиған болиду. ⁴⁹Бизләр топидин яритилған Адәм атиға қандақ охшаш болсақ, кәлгүсидә асмандин кәлгән Әйса Мәсиһкиму шундақ охшаш болимиз.

⁵⁰Қериндашлар, шуни демәкчимәнки, бизниң гөш вә қандин төрәлгән җисманий тенимиз Худаниң Падишалиғиға кирәлмәйду. Бизниң өлүп чирийдиған тенимиз мәңгү яшалмайду. ⁵¹Әнди Худа маңа ашкарилиған һәқиқәтни силәргә ейтай. Һәммимизла өлмәймиз, бирақ һәммимиз пүтүнләй өзгиримиз. ⁵²Бу иш әң ахирқи канай челинғанда, көзни жумуп ачқичә бир дәмдила йүз бериду. Канай челиниши биләнла, өлгән мәсиһийләр чиримас тән билән тирилиду, бизләрму өзгиримиз. ⁵³Чүнки бу чирийдиған тенимиз чиримайдиған тәнгә, бу өлидиған тенимиз өлмәйдиған тәнгә айлиниши керәк. ⁵⁴Чирийдиған вә өлидиған тенимиз чиримайдиған вә өлмәйдиған тәнгә айланғанда, Муқәддәс Язмилардики алдин-ала ейтқан бу сөзләр әмәлгә ашурулиду:

«Өлүм йеңилип, йоқ болди!»

⁵⁵«Әй өлүм, ғалибәң йоқ әнди!

Әй өлүм, нәштириң йоқ әнди!»

⁵⁶Өлүмниң нәштири — гунадур. Гунаниң күчи болса, бизниң Тәврат қануниға әмәл қилмиғанлиғимиздин пәйда болиду. ⁵⁷Лекин Худаға шүкүр! Чүнки Худа Рәббимиз Әйса Мәсиһ арқилиқ бизни өлүм вә гуна үстидин ғалибигә ериштүрди.

⁵⁸Шуниң үчүн, қәдирлик қериндашлирим, ишәнчиңларда тәврән­мәй, чиң туруңлар. Рәббимизгә әстайидиллиқ билән хизмәт қилиңлар. Рәббимиз үчүн қилған хизмитиңларниң һәргиз бекар кәтмәйди­ған­лиғини чүшиниңлар.

16

Йерусалимдики мәсиһийләргә сәдиқә бериш тоғрисида

¹Хетиңларда язған Йерусалимдики мәсиһийләргә берилидиған сәдиқә ишиға кәлсәк, силәрму Галатия өлкисидики җамаәтләргә ейтқинимдәк қилиңлар. ²Һәр йәкшәнбә күни һәр бириңлар һәптилик тапавитиңларға қарап, униң мәлум қисмини сәдиқигә аҗритип топлаң­лар. Шундақ қилсаңлар, йениңларға барғинимда пул топлинип болған болиду. ³Мән йениңларға барғинимда, сәдиқәңләрни елип бериш үчүн өзәңлар таллиған кишиләрни тонуштуруш хетим билән Йерусалимдики җамаәтниң йетәкчилиригә әвәтимән. ⁴Әгәр өзәмниң беришиға тоғра кәлсә, улар билән биллә баримән.

Павлусниң планлири

⁵Македонийә өлкисигә барғандин кейин йениңларға баримән. Чүнки Македонийәдин өтмәкчимән. ⁶Бәлким йениңларда бир мәз­гил турушум вә һәтта қишни силәр билән биллә өткүзүшүмму мүм­кин. Кейин қәйәргә бармақчи болсам, силәр ярдәм қилип, мени йолға селип қоярсиләр. ⁷Бу қетим силәрни йол үстидила көрүп өтүп кетишни халимаймән. Худа буйриса, силәр билән узунирақ вақит биллә болимән.

⁸Лекин ома һейтиғичә Әфәс шәһиридә давамлиқ турмақчимән. ⁹Чүн­ки бу йәрдә Хуш Хәвәрни йәткүзүш үчүн маңа ишик кәң очуқтур. Көп кишиләр уни қобул қиливатиду. Лекин Хуш Хәвәргә қарши туруват­қанларму көп болуватиду.

¹⁰Тимотий йениңларға берип, силәр билән биллә турғанда, униң қорқмай, әркин-азадә болушиға көңүл бөлүңлар. Чүнки уму маңа охшаш, Рәббимиз үчүн хизмәт қиливатиду. ¹¹Һеч ким униңға сәл қаримисун. Һәммиңлар униңға ярдәм берип, уни йенимға сақ-саламәт йолға селип қоюңлар. Чүнки униң башқа қериндашлар билән биллә келишини күтмәктимән.

¹²Қериндишимиз Аполлосқа кәлсәк, уни қериндашлар билән биллә силәрниң йениңларға беришқа көп дәвәт қилдим. Лекин униң һазир һеч барғуси йоқ. Кейин пурсәт пишип йетилгәндә бариду.

Ахирқи сөзләр

¹³Қериндашлар, ишәнч йолида һошияр болуңлар, ишәнчиңларда чиң туруңлар, мәрданә вә қәйсәр болуңлар. ¹⁴Һәммә ишни меһир-муһәббәт билән қилиңлар.

^15-16Юнан өлкисидики әң дәсләптә ишәнгән Истипанас вә униң аилиси­ди­ки­ләрниң өзлирини мәсиһийләрниң хизмитигә чин дили билән атиғанлиғини билисиләр. Қериндашлар, силәрдин өтүнимәнки, бундақ кишиләрниң вә улар билән бирликтә Рәббимизгә хизмәт қиливатқанларниң сөзлиригә кириңлар.

¹⁷Йениңлардин Истипанас, Фортунат вә Ахайикниң бу йәргә мени йоқлап кәлгәнлигигә наһайити хошал болдум. Чүнки һазир силәр мән билән биллә болалмиғиниңлар үчүн, улар силәрниң орнуңларда маңа ярдәм қилди. ¹⁸Улар силәрни роһландурғандәк, мениң қәлбимниму роһландурди. Бундақ кишиләрни қәдирләңлар.

¹⁹Бу йәрдики, йәни Асия өлкисидики җамаәтләрдин силәргә салам. Аквила билән аяли Прискила вә уларниң аилисидә җәм болидиған җамаәт силәргә Рәббимизниң нами билән сәмимий салам йоллиди. ²⁰Бу йәрдики барлиқ қериндашлар силәргә салам ейтти. Бир-бириң­лар билән меһриванларчә саламлишиңлар.

²¹Мана һазир бу ахирқи саламларни мәнки Павлус өз қолум билән йезиватимән.

²²Рәббимизни сөймигәнләргә ләнәт болсун. Әй Рәббимиз, кәл­гәйсән!

²³Рәббимиз Әйсаниң меһир-шәпқити силәргә яр болғай. ²⁴Һәмми­миз Әйса Мәсиһкә мәнсүп болғанлиғимиз үчүн, силәрни чин дилим­дин сөйимән, амин!